KINH SỐ 80
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật trú tại nước Xá-vệ, ở rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Ta sẽ nói về Thánh pháp ấn và kiến thanh tịnh. Các Tỳ-kheo hãy lắng nghe, khéo suy niệm.
Nếu có Tỳ-kheo nói rằng: “Ta đối với Không tam-muội chưa có sở đắc mà khởi vô tướng, vô sở hữu, lìa tri kiến kiêu mạn” thì chớ nói như thế. Vì cớ sao? Vì nếu ai đối với Không chưa đắc mà nói mình đắc, khởi vô tướng, vô sở hữu, lìa tri kiến kiêu mạn thì việc này không thể có được.
Nếu có Tỳ-kheo nói như sau: “Tôi đắc lý Không, có thể khởi vô tướng, vô sở hữu, lìa tri kiến kiêu mạn” thì đó là lời nói xác đáng. Vì cớ sao? Vì nếu người đã đắc được Không thì có thể khởi vô tướng, vô sở hữu, lìa tri kiến kiêu mạn; chắc chắn như vậy.
Thế nào là Thánh đệ tử được kiến thanh tịnh?
Các Tỳ-kheo bạch Phật:
– Như Lai là gốc của pháp, con mắt của pháp, nơi nương tựa của pháp; xin Ngài hãy vì chúng con nói, Tỳ-kheo chúng con sau khi nghe pháp xong sẽ vâng theo lời dạy.
Phật bảo các Tỳ-kheo:
– Nếu Tỳ-kheo ở nơi thanh vắng, trống không, ngồi dưới cội cây, khéo quán sát sắc là pháp vô thường, hoại diệt, ly dục; cũng thế, quán sát các ấm kia là pháp vô thường, hoại diệt, không bền chắc, biến đổi; thọ, tưởng, hành, thức là pháp vô thường, hoại diệt, ly dục, không bền chắc, biến đổi, tâm an vui giải thoát, thanh tịnh, đó gọi là Không. Người quán sát như thế cũng không thể được thanh tịnh, xa lìa tri kiến kiêu mạn.
Lại có chánh tư duy tam-muội, quán sắc tướng đoạn diệt; quán thanh, hương, vị, xúc, pháp tướng đoạn diệt. Đó gọi là vô tướng. Người quán như thế cũng chưa được thanh tịnh, chưa lìa tri kiến kiêu mạn.
Lại có chánh tư duy tam-muội, quán sát tướng tham dứt; tướng sân, nhuế, si dứt. Đó gọi là vô sở hữu. Người quán như thế cũng chưa được thanh tịnh, chưa lìa tri kiến kiêu mạn.
Lại có chánh tư duy tam-muội, quán sát ngã, ngã sở từ đâu sanh? Lại có chánh tư duy tam-muội, quán sát ngã, ngã sở hoặc thấy, hoặc nghe, hoặc ngửi, hoặc nếm, hoặc xúc chạm, hoặc biết mà sanh.
Lại quán sát như vầy: “Hoặc nhân, hoặc duyên mà sanh thức, nhân duyên sanh ra thức ấy là thường hay vô thường?” Lại suy nghĩ nữa: “Hoặc nhân, hoặc duyên mà sanh thức; nhân ấy, duyên ấy đều là vô thường.” Lại nữa, nhân ấy, duyên ấy thảy đều vô thường, thức được sanh ra làm sao thường được? Vô thường là hành hữu vi, từ duyên khởi, đó là pháp tai hại, pháp hoại diệt, pháp lìa dục, pháp đoạn tri. Đó gọi là Thánh pháp ấn, tri kiến thanh tịnh, vì thế Tỳ-kheo nên nói về Thánh pháp ấn, tri kiến thanh tịnh, như Ta đã nói rộng như thế.
Bấy giờ, các Tỳ-kheo sau khi nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.