QUYỂN 2

34. NĂM VỊ TỲ-KHEO^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại Vườn Nai, trú xứ của Tiên nhân, thuộc nước Ba-la-nại.

Bấy giờ, Thế Tôn nói với năm vị Tỳ-kheo:

– Sắc không phải là ngã. Nếu sắc là ngã thì đã không có bệnh, khổ sanh ra nơi sắc và đối với sắc thì cũng không thể ước muốn nó trở nên như vậy hoặc không nên như vậy. Vì sắc vô ngã cho nên mới có bệnh, khổ sanh ra nơi sắc và đối với sắc thì cũng có thể ước muốn nó trở nên như vậy hay không nên như vậy.

Đối với thọ, tưởng, hành, thức thì cũng như thế.

Này các Tỳ-kheo! Ý thầy nghĩ thế nào, sắc là thường hay vô thường?

Các Tỳ-kheo bạch Phật:

– Bạch Thế Tôn, là vô thường!

– Này các Tỳ-kheo! Nếu là vô thường, có phải là khổ chăng?

– Bạch Thế Tôn, là khổ!

– Này các Tỳ-kheo! Nếu là vô thường, là khổ, là pháp đổi thay thì vị Thánh đệ tử đa văn có nên ở trong đó thấy sắc là ngã, khác ngã, hay tồn tại trong nhau chăng?

Các Tỳ-kheo bạch Phật:

– Bạch Thế Tôn, không nên!

– Đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng lại như vậy.

Do vậy, này các Tỳ-kheo! Những gì thuộc về sắc ở quá khứ, ở tương lai hay hiện tại, hoặc trong hoặc ngoài, hoặc thô hoặc tế, hoặc đẹp hoặc xấu, hoặc xa hoặc gần thì phải quán sát chân thật hết thảy chúng đều không phải là ta, không phải là của ta. Đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng lại như thế

Này các Tỳ-kheo! Đối với năm thủ uẩn này, vị Thánh đệ tử đa văn thấy không phải là ta, không phải của ta. Quán sát như vậy rồi thì đối với thế gian đều không có gì để nắm giữ; vì không có gì để nắm giữ cho nên không có gì vướng mắc; vì không có gì vướng mắc cho nên tự mình giác ngộ Niết-bàn: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã được thành tựu, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn tái sanh.”

Phật nói kinh này xong, năm vị Tỳ-kheo không khởi các lậu hoặc, tâm được giải thoát.

Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.
 

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.34. 0007c13). Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.33.
0007b22); Ngũ uẩn giai không kinh 五蘊皆空經 (T.02. 0102. 0499c05); Ngũ phần luật 五分律 (T.22.
1421.15. 0101a08); Tứ phần luật 四分律 (T.22. 1428.31. 0779a02); S. 22.59 - III. 66.