Quyển 1

9. QUÁN SÁT CHÂN THẬT^[1]
 

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

– Sắc là vô thường, vô thường tức là khổ, khổ tức là vô ngã, đã vô ngã thì cũng vô ngã sở. Quán như vậy thì được gọi là quán sát chân thật.^[2]

Cũng vậy, thọ, tưởng, hành, thức là vô thường, vô thường tức là khổ, khổ tức là vô ngã, đã vô ngã thì cũng vô ngã sở. Quán như vậy gọi là quán sát chân thật.

Vị Thánh đệ tử do quán như vậy mà nhàm chán sắc, nhàm chán thọ, nhàm chán tưởng, nhàm chán hành và nhàm chán thức. Do nhàm chán cho nên không ưa thích. Do không ưa thích nên được giải thoát. Bậc đã giải thoát thì phát sanh trí chân thật: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã được thành tựu, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn tái sanh.”

Bấy giờ, các Tỳ-kheo nghe Phật dạy xong đều hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.9. 0002a02). Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.2. 0001a16); Tạp. 雜 (T.02. 0099.10. 0002a12); M. 35, Cūḷasaccaka Sutta (Tiểu kinh Saccaka); S. 22.15-17 - III. 21-2.

[2] Nguyên tác: Chân thật chánh quán (真實正觀): Chân chánh quán sát [đối tượng] đúng như thật [bản chất của nó]. Chánh (正) tương đương Pāli là sammā, nghĩa là đúng, chính xác, toàn diện.