KINH SỐ 32

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, Tôn giả Xá-lợi-phất ở trong núi Kỳ-xà quật. Khi ấy có trưởng giả tử tên là Thâu-lũ-na, ngày ngày du hành, đến núi Kỳ-xà quật, đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất cúi đầu đảnh lễ, ngồi xuống một bên.
Bấy giờ, Tôn giả Xá-lợi-phất nói với Thâu-lũ-na:
– Nếu Sa-môn, Bà-la-môn nào không như thật biết sắc, không như thật biết sự tập khởi của sắc, không như thật biết sự diệt tận sắc, không như thật biết vị ngọt của sắc, không như thật biết tai họa của sắc, không như thật biết sự xuất ly của sắc thì Sa-môn, Bà-la-môn ấy không thể siêu việt các sắc. Nếu Sa-môn, Bà-la-môn nào không như thật biết thọ, tưởng, hành, thức, không như thật biết sự tập khởi của... thức, không như thật biết sự diệt tận... thức, không như thật biết vị ngọt của... thức, không như thật biết tai họa của... thức, không như thật biết sự xuất ly của... thức thì Sa-môn, Bà-la-môn ấy không thể siêu việt... thức.
Nếu Sa-môn, Bà-la-môn nào như thật biết sắc, sự tập khởi của sắc, sự diệt tận sắc, vị ngọt của sắc, tai họa của sắc, sự xuất ly của sắc thì Sa-môn, Bà-la-môn ấy có thể siêu việt các sắc. Nếu Sa-môn, Bà-la-môn nào như thật biết thọ, tưởng, hành, thức, sự tập khởi của... thức, sự diệt tận... thức, vị ngọt của... thức, tai họa của... thức, sự xuất ly của... thức thì Sa-môn, Bà-la-môn ấy có thể siêu việt... thức.
Này Thâu-lũ-na, ý ông nghĩ thế nào, sắc là thường hay vô thường?
Đáp:
– Vô thường!
– Vô thường có phải là khổ chăng?
– Là khổ!
– Này Thâu-lũ-na, nếu sắc vô thường, khổ, là pháp biến dịch, Thánh đệ tử có nên ở trong đó thấy sắc là ngã, khác ngã, hoặc ở trong nhau chăng?
Đáp:
– Thưa không!
– Này Thâu-lũ-na, ý ông nghĩ thế nào, thọ, tưởng, hành, thức là thường hay vô thường?
Đáp:
– Vô thường!
– Nếu vô thường có phải là khổ chăng?
Đáp:
– Là khổ!
– Này Thâu-lũ-na, nếu thọ, tưởng, hành, thức vô thường, khổ, là pháp biến dịch, Thánh đệ tử có nên ở trong đó thấy thọ, tưởng, hành, thức là ngã, khác ngã, hoặc ở trong nhau chăng?
Đáp:
– Thưa không!
– Này Thâu-lũ-na, phải biết rằng, sắc hoặc quá khứ, hoặc vị lai, hoặc hiện tại, hoặc trong, hoặc ngoài, hoặc thô, hoặc tế, hoặc đẹp, hoặc xấu, hoặc xa, hoặc gần; tất cả sắc không phải ngã, không khác ngã, không ở trong nhau; đó gọi là biết như thật.
Này Thâu-lũ-na, thọ, tưởng, hành, thức, hoặc quá khứ, hoặc vị lai, hoặc hiện tại, hoặc trong, hoặc ngoài, hoặc thô, hoặc tế, hoặc đẹp, hoặc xấu, hoặc xa, hoặc gần; tất cả thọ, tưởng, hành, thức không phải ngã, không khác ngã, không ở trong nhau; đó gọi là biết như thật.
Này Thâu-lũ-na, Thánh đệ tử đối với năm thọ ấm này chơn chánh quán sát là không phải ngã, không phải ngã sở. Chánh quán như vậy, đối với thế gian không có gì để nhiếp thọ; không có gì để nhiếp thọ nên không có gì để chấp trước; không có gì để chấp trước nên tự mình chứng đắc Niết-bàn: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn thọ thân sau.”
Bấy giờ, trưởng giả tử Thâu-lũ-na sau khi nghe những điều Tôn giả Xá-lợi-phất nói, hoan hỷ, phấn khởi, làm lễ rồi lui ra.