Tam tạng Thánh điển PGVN 07 » Kinh Tam tạng Thượng tọa bộ 01 »

Kinh Trường A-Hàm
(長阿含經)
(Bản dịch của Trung tâm Dịch thuật Trí Tịnh)

30. KINH THẾ KÝ

3. PHẨM CHUYỂN LUÂN THÁNH VƯƠNG⁴³

Đức Phật bảo các Tỳ-kheo:

– Thế gian có đấng Chuyển Luân Thánh Vương thành tựu bảy báu và bốn thần đức. Bảy báu đó là bánh xe báu bằng vàng, voi trắng báu, ngựa tía báu, thần châu báu, ngọc nữ báu, cư sĩ báu và chủ binh báu.

Chuyển Luân Thánh Vương thành tựu bánh xe báu bằng vàng như thế nào?

Khi bậc Chuyển Luân Thánh Vương xuất hiện trong cõi Diêm-phù-đề thì vào ngày rằm trăng tròn, vua quán đảnh dòng Sát-lợi tắm gội bằng nước thơm, rồi lên điện cao cùng vui đùa với các thể nữ. Khi ấy, bánh xe báu bằng vàng cõi trời bỗng nhiên xuất hiện. Bánh xe có ngàn căm, đường kính bốn trượng, sáng chói đủ màu, được làm bằng vàng cõi trời, do thợ trời chế tạo, người đời không thể làm được. Khi nhìn thấy bánh xe, Chuyển Luân Thánh Vương thầm nghĩ : “Ta từng nghe các bậc tiên đức kỳ cựu nói rằng: ‘Nếu vào ngày rằm trăng tròn, vua quán đảnh dòng Sát-lợi tắm gội bằng nước thơm, rồi lên điện cao cùng vui đùa với các thể nữ thì bánh xe báu bằng vàng cõi trời bỗng nhiên hiện đến. Bánh xe có ngàn căm, đường kính bốn trượng, sáng chói đủ màu, do thợ trời chế tạo, người đời không thể làm được, vị vua ấy được gọi là Chuyển Luân Thánh Vương.’ Nay bánh xe này xuất hiện, phải chăng là điềm lành ấy? Nay ta hãy thử nghiệm bánh xe này!”

Thế rồi, Chuyển Luân Thánh Vương triệu tập bốn bộ binh chủng hướng về bánh xe báu bằng vàng rồi sửa áo bày vai phải, gối phải quỳ sát đất, tay phải chạm vào bánh xe bằng vàng và nói: “Hãy chạy về hướng Đông, như pháp mà chuyển, chớ trái lệ thường.” Bánh xe liền chuyển về phương Đông.

Khi ấy, Chuyển Luân Thánh Vương dẫn bốn bộ binh chủng theo sau, trước bánh xe báu bằng vàng có bốn vị thần dẫn đường. Bánh xe dừng nơi nào, vua cũng dừng nơi đó. Bấy giờ, các vua nước nhỏ ở phương Đông thấy Đại vương đến, liền dùng bát vàng đựng đầy thóc bạc, bát bạc đựng đầy thóc vàng đến chỗ Đại vương cúi đầu thưa:

“Quý thay Đại vương! Phương Đông này đất đai màu mỡ, có nhiều châu báu, dân chúng đông đúc, lòng đầy nhân ái, từ hòa, hiếu thuận, trung thành. Cúi xin Thánh vương hãy trị vì ở đây, chúng tôi sẽ hầu hạ và cung cấp những thứ cần dùng!”

Lúc đó, Vua Chuyển Luân bảo các vua nước nhỏ:

“Thôi, thôi! Chư Hiền! Các ông nói như vậy là đã cúng dường cho ta rồi. Chỉ cần các vị dùng Chánh pháp để cai trị, đừng để oan sai, không để trong nước có những kẻ làm điều phi pháp. Chính mình không sát sanh, khuyên bảo người khác không sát sanh; không trộm cướp, tà dâm, nói hai chiều, nói lời thô ác, nói dối, thêu dệt, tham lam, sân hận, ganh ghét và tà kiến. Làm được như thế thì cũng như có ta trị vì vậy.”

Các vua nước nhỏ nghe dạy xong, liền theo đại vương đến khắp các cõi nước cho đến tận cùng bờ biển phía Đông, rồi dần đi về phương Nam, phương Tây và phương Bắc. Bất cứ chỗ nào mà bánh xe chuyển đến, các vua ở đó đều dâng hiến cõi nước, cũng như các vua nước nhỏ ở phương Đông vậy.

Cõi Diêm-phù-đề này có đất đai màu mỡ, phong phú, sản sanh nhiều châu báu, vườn rừng mát mẻ, suối nước trong xanh, những nơi bằng phẳng, bánh xe lăn khắp, ấn định ranh giới, từ Đông sang Tây mười hai do-tuần, từ Nam đến Bắc mười do-tuần. Vào ban đêm, các thần ở trong đó xây dựng thành quách. Thành có bảy lớp lan can, bảy lớp lưới giăng, bảy lớp hàng cây, chung quanh tường thành được trang hoàng bằng bảy báu,... cho đến có vô số các loài chim cùng nhau ca hót. Thành được xây xong, bánh xe bằng vàng lại xuất hiện, ấn định ranh giới từ Đông sang Tây bốn do-tuần, từ Nam đến Bắc hai do-tuần. Vào ban đêm, các thần cũng ở trong đó xây dựng thành quách. Cung điện có bảy lớp tường bằng bảy báu,... cho đến có vô số các loài chim cùng nhau ca hót, như đã nói ở trên. Cung điện được dựng xong thì bánh xe báu bằng vàng trụ giữa hư không, ngay phía trước cung điện, hoàn toàn không chuyển động. Chuyển Luân Thánh Vương vui mừng nói: “Bánh xe báu bằng vàng này đúng là điềm lành cho ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu bánh xe báu bằng vàng.

[0120a11] Báu vật voi trắng được thành tựu như thế nào?

Vào một buổi sáng sớm, Chuyển Luân Thánh Vương ngồi trên chánh điện, voi trắng bỗng nhiên xuất hiện trước mặt. Lông của nó thuần trắng, bảy chỗ đầy đặn, có khả năng bay giữa hư không. Đầu của nó nhiều màu, sáu ngà thon dài, giữa ngà được cẩn vàng. Thấy thế, vua liền thầm nghĩ : “Con voi này thuần tính, nếu khéo huấn luyện thì có thể cưỡi.” Vua liền cho người huấn luyện đầy đủ các kỹ năng. Rồi vào buổi sáng sớm, Chuyển Luân Thánh Vương muốn thử voi, liền cưỡi voi xuất thành, đi khắp bốn biển, đến giờ ăn trưa thì trở về. Nhà vua phấn khởi nói: “Voi trắng báu này thật là điềm lành của ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu về voi báu.

Chuyển Luân Thánh Vương thành tựu ngựa tía báu như thế nào?

Khi ấy, vào buổi sáng sớm, Chuyển Luân Thánh Vương ngồi tại chánh điện, bỗng nhiên ngựa tía báu xuất hiện. Thân nó xanh thẫm, bờm và đuôi màu đỏ, đầu và cổ giống như voi, có khả năng bay giữa hư không. Thấy thế, vua liền nghĩ: “Con ngựa này thuần tính, nếu khéo huấn luyện thì có thể cưỡi.” Vua bèn cho huấn luyện đầy đủ các kỹ năng. Rồi vào buổi sáng sớm, Chuyển Luân Thánh Vương muốn thử ngựa báu, liền cưỡi ngựa xuất thành, đi khắp bốn biển, đến giờ ăn trưa thì trở về. Chuyển Luân Thánh Vương phấn khởi nói: “Báu vật ngựa tía này thật là điềm lành của ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu về ngựa tía báu.

Báu vật thần châu được thành tựu như thế nào?

Bấy giờ, vào buổi sáng sớm, Chuyển Luân Thánh Vương ngồi tại chánh điện, thần châu báu bỗng nhiên xuất hiện, trong suốt, không chút tỳ vết. Thấy như thế rồi, vua tự nghĩ: “Hạt châu này thật tuyệt vời, ánh sáng phát ra có thể chiếu sáng cả cung điện.” Bấy giờ, Chuyển Luân Thánh Vương muốn thử thần châu này, liền triệu tập bốn bộ binh chủng rồi đặt báu thần châu lên cây phướn cao, trong đêm tối thì cầm cây phướn ra khỏi thành. Ánh sáng của thần châu chiếu xa một do-tuần. Dân chúng trong thành này đều thức dậy làm việc, vì cho rằng trời đã sáng. Chuyển Luân Thánh Vương vui mừng nói: “Nay thần châu này đúng là điềm lành của ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu báu thần châu.

Ngọc nữ báu được thành tựu như thế nào?

Lúc ấy, ngọc nữ báu bỗng nhiên xuất hiện, dung nghi, diện mạo đều tuyệt vời đoan chánh, không cao không thấp, không mập không ốm, không trắng không đen, không cứng rắn, không mềm yếu, mùa đông thì thân ấm, mùa hè thì thân mát. Từ các lỗ chân lông khắp thân ngọc nữ tỏa hương chiên-đàn, miệng tỏa ra mùi thơm hoa sen xanh, nói năng dịu dàng, cử chỉ khoan thai, đứng dậy trước vua nhưng ngồi xuống sau vua, không mất uy nghi phép tắc. Sau khi trông thấy, Chuyển Luân Thánh Vương khởi tâm thương quý, lòng chẳng tạm rời, huống hồ được gần gũi? Thế rồi, Chuyển Luân Thánh Vương vui mừng nói: “Ngọc nữ báu này đúng là điềm lành của ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu báu ngọc nữ.

Cư sĩ báu được thành tựu như thế nào?

Lúc ấy, một người nam cư sĩ bỗng nhiên xuất hiện, với kho báu tự nhiên, tài sản vô lượng. Do phước đức đời trước nên đôi mắt cư sĩ này có thể nhìn thấy các kho tàng dưới lòng đất, lại biết rõ có chủ hay chưa có chủ, kho nào có chủ thì giúp giữ gìn, kho nào chưa có chủ thì lấy để dâng vua sử dụng. Bấy giờ, cư sĩ báu đến tâu vua:

“Tâu Đại vương! Ngài cần những gì, tôi có thể cung cấp, xin đừng lo lắng!”

Chuyển Luân Thánh Vương muốn thử cư sĩ báu, liền ban lệnh chuẩn bị thuyền ra sông thưởng ngoạn. Khi thuyền ra giữa sông, vua liền bả o cư sĩ:

“Ta cần vàng bạc, ngươi hãy mang đến cho ta ngay!”

Cư sĩ báu tâu:

“Xin Đại vương hãy đợi một lát, cần phải lên bờ !”

Vua liền hối thúc:

“Ta đang cần gấp. Ngươi hãy lập tức mang đến cho ta.”

Thấy lệnh vua nghiêm, cư sĩ báu vội quỳ dài trên thuyền, đưa tay phải xuống nước thì từ trong nước có bình báu bám theo tay mà lên thuyền, giống như con sâu leo cây, cư sĩ báu kia cũng vậy, khi để tay vào trong nước thì báu vật theo tay leo lên đầy cả thuyền. Rồi cư sĩ tâu vua:

“Vừa rồi Vua bảo cần châu báu để dùng, mà cần bao nhiêu?”

Chuyển Luân Thánh Vương nói với cư sĩ:

“Thôi, thôi! Ta không cần gì cả, chỉ muốn thử ngươi mà thôi! Ngươi làm như thế là đã dâng cúng ta rồ i.”

Khi nghe vua nói như vậy, cư sĩ liền ném tất cả châu báu xuống nước. Chuyển Luân Thánh Vương vui mừng nói rằng: “Cư sĩ báu này chính là điềm lành của ta. Ta nay thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đó là sự thành tựu cư sĩ báu.

Chủ binh báu thành tựu như thế nào?

Bấy giờ, chủ binh báu bỗng nhiên xuất hiện. Vị này rất mưu trí, dũng mãnh, có tài thao lược, quyết đoán. Ông đến chỗ vua rồi tâu:

“Tâu Đại vương! Nếu cần chinh phạt nơi nào, xin Ngài đừng lo, tôi có thể đảm nhận!”

Chuyển Luân Thánh Vương muốn thử tài trí của chủ binh báu, liền triệu tập bốn bộ binh chủng và lệnh:

“Hôm nay, ngươi hãy điều binh. Binh chủng nào chưa tập hợp thì tập hợp lại, đã tập hợp rồi thì giải tán. Binh chủng nào chưa nghiêm hãy chỉnh cho nghiêm, đã nghiêm rồi thì hãy cho thư thả. Binh chủng nào chưa đi hãy cho đi, đã đi hãy khiến dừng lại.”

Nghe vua nói xong, chủ binh báu liền điều động bốn bộ binh chủng. Binh chủng nào chưa tập hợp thì tập hợp lại, đã tập hợp rồi thì giải tán. Binh chủng nào chưa nghiêm liền chỉnh cho nghiêm, đã nghiêm rồi thì cho thư thả. Binh chủng nào chưa đi thì cho đi, đã đi thì khiến dừng lại. Chuyển Luân Thánh Vương thấy vậy vui mừng nói rằng: “Chủ binh báu này đúng là điềm lành của ta. Nay ta thật sự là Chuyển Luân Thánh Vương!” Đây là sự thành tựu chủ binh báu.

Bốn thần đức là những gì? Một, không bị chết yểu, trường thọ không ai bằng. Hai, không bệnh, thân thể cường tráng không ai bằng. Ba, dung mạo đoan chánh không ai bằng. Bốn, kho tàng châu báu dồi dào không ai bằng.

Đây là sự thành tựu bảy báu và bốn thần đức của Chuyển Luân Thánh Vương.

Một thời gian, sau khi Chuyển Luân Thánh Vương lên ngôi đã lâu, vua mới ra lệnh xuất cung dạo chơi, liền bảo người đánh xe:

“Ngươi hãy đánh xe đi cho khéo léo! Vì sao như vậy? Vì ta muốn quan sát kỹ dân chúng trong nước có được an lạc hay có tai họa gì chăng?”

Bấy giờ, dân chúng trong nước đứng dọc hai bên đường trông thấy vua, liền nói với người hầu rằng:

“Ông cho xe đi chậm lại. Chúng tôi muốn ngắm rõ tôn dung uy nghiêm của đức Thánh Vương!”

Bấy giờ, Chuyển Luân Thánh Vương thương yêu, chăm sóc dân chúng như cha thương con. Dân chúng mến mộ nhà vua cũng như con kính ngưỡng cha, hễ có những gì quý báu đều dâng vua, họ đồng tâu:

“Xin Đại vương rủ lòng thọ nhận rồi tùy ý sử dụng!”

Nhà vua đáp:

“Các ngươi hãy thôi đi! Ta có đủ tài vật, các ngươi hay sử dụng tài sản của mình.”

Khi Chuyển Luân Thánh Vương cai trị cõi Diêm-phù-đề này, đất đai bằng phẳng, không có gai góc, không có khe suối, hầm hố, đồi núi, không có muỗi mòng, rắn, rít, ong, bò cạp, hổ lang, thú dữ, đất đai toàn là châu bá u, không có cát đá, thời tiết điều hòa, bốn mùa thuận chuyển, không nóng không lạnh, không bức bách, phiền não, đất đai thấm nhuần, không có bụi bẩn, đất như tráng dầu, bụi không tung lên; trăm hoa đua nở, không có đông hạ, cây cối xanh tươi, hoa quả sum suê; đất mọc cỏ mềm, bò quanh theo chiều phải, màu xanh như lông khổng thúy, tỏa hương thơm như hoa bà-sư, mềm mại như vải cõi trời. Mặt đất bằng phẳng và mềm mại như lòng bàn tay không có cao thấp, khi giẫm chân xuống thì mặt đất lún xuống bốn tấc, vừa nhấc chân lên thì đất trở lại như cũ.

Ở cõi ấy, lúa thóc tự mọc, không cần gieo cấy, không có vỏ trấu, đầy đủ các vị. Lại có cây Hương, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, mùi thơm lan tỏa. Lại có cây Y, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, tuôn các y phục. Lại có cây Trang Nghiêm, hoa trái sum suê, khi trái chín, vỏ tự nứt ra, tuôn ra đầy đủ các loại trang sức thân thể. Lại có cây Man, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, tuôn ra các thứ tràng hoa. Lại có cây Khí, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, tuôn ra các loại đồ dùng. Lại có cây Quả, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, tuôn ra đủ loại trái cây. Lại có cây Nhạc Khí, hoa trái sum suê, khi trái cây chín, vỏ tự nứt ra, tuôn ra các loại nhạc cụ.

[0121a12] Lúc Chuyển Luân Thánh Vương cai trị ở thế gian, vua rồng A-nậu-đạt cứ vào nửa đêm, hoặc là cuối đêm, thường giăng mây lớn dày đặc, trùm khắp cõi nước, rồi trút cơn mưa lớn, như trong khoảng thời gian vắt sữa bò, nước mưa tuôn xuống có tám vị, thấm ướt cùng khắp nhưng đất không đọng nước, chẳng có bùn lầy. Đất đai thấm nhuần, đẫm ướt, khiến sinh trưởng các loài cây cỏ. Giống như thợ làm tràng hoa dùng nước rưới lên hoa, khiến không khô héo, thấm ướt tốt tươi; những cơn mưa đúng thời thấm nhuần cũng như thế.

Lại nữa, lúc trời gần sáng thì tạnh mưa, bầu trời quang đãng, không một gợn mây, gió mát từ biển thổi vào, trong lành dễ chịu, khiến thân tâm thật khoan khoái.

Cõi Diêm-phù -đề do Chuyển Luân Thánh Vương cai trị, dân chúng an lạc, đời sống sung túc, tài sản, của báu dồi dào, không ai thiếu thốn.

Thuở ấy, Chuyển Luân Thánh Vương dùng chánh pháp trị thế, không có ai bị oan uổng. Vua thường tu mười hạnh lành, dân chúng trong nước cũng tu chánh kiến, thực tập mười hạnh lành.

Trải qua thời gian rất lâu, rất lâu sau, vua lâm trọng bệnh rồi băng hà. Giống như người vì vui nên ăn quá no, thân thể hơi khó chịu, thế rồi vua băng hà, sanh lên cõi Phạm thiên. Lúc ấy, ngọc nữ báu, cư sĩ báu, chủ binh báu cùng dân chúng trong nước tấu các kỹ nhạc để làm lễ tẩn táng vua. Các ngọc nữ báu, cư sĩ báu, chủ binh báu của vua cùng dân chúng trong nước dùng nước thơm tắm rửa thi hài vua, lấy vải kiếp-bối⁴⁴ lần lượt quấn năm trăm lớp, sau đó đặt thi hài vua vào cỗ quan tài bằng vàng, rưới dầu thơm lên rồi đặt vào trong cỗ quách bằng sắt, lại đặt thêm cỗ quách bằng gỗ, rồi lấy vải bao bọc chung quanh, chất các loại củi thơm, phủ lên nhiều lớp vải rồi sau đó trà-tỳ. Trà-tỳ xong, xây tháp bằng bảy báu tại ngã tư đường, ngang dọc một do-tuần, nhiều màu đan xen, trang hoàng bằng bảy báu. Ở bốn mặt tháp đều có cửa, lan can bao quanh được trang hoàng bằng bảy báu. Bốn phía tháp có khoảng đất trống ngang dọc năm do-tuần, được bọc bảy lớp tường, bảy lớp lan can, bảy lớp lưới giăng, bảy lớp hàng cây. Tường bằng vàng thì cửa bằng bạc, tường bằng bạc thì cửa bằng vàng, tường bằng lưu ly thì cửa bằng thủy tinh, tường bằng thủy tinh thì cửa bằng lưu ly, tường bằng xích châu thì cửa bằng mã não, tường bằng mã não thì cửa bằng xích châu, tường bằng xà cừ thì cửa bằng các loại báu. Lan can bằng vàng thì tay vịn bằng bạc, lan can bằng bạc thì tay vịn bằng vàng, lan can bằng thủy tinh thì tay vịn bằng lưu ly, lan can bằng lưu ly thì tay vịn bằng thủy tinh, lan can bằng xích châu thì tay vịn bằng mã não, lan can bằng mã não thì tay vịn bằng xích châu, lan can bằng xà cừ thì tay vịn bằng các thứ báu.

Dưới mành lưới bằng vàng thì treo linh bằng bạc, dưới mành lưới bằng bạc thì treo linh bằng vàng, dưới mành lưới bằng lưu ly thì treo linh bằng thủy tinh, dưới mành lưới bằng thủy tinh thì treo linh bằng lưu ly, dưới mành lưới bằng xích châu thì treo linh bằng mã não, dưới mành lưới bằng mã não thì treo linh bằng xích châu, dưới mành lưới bằng xà cừ thì treo linh bằng các thứ báu.

Cây bằng vàng thì lá, hoa và trái bằng bạc. Cây bằng bạc thì lá, hoa và trái bằng vàng. Cây bằng lưu ly thì hoa và lá bằng thủy tinh. Cây bằng thủy tinh thì hoa và lá bằng lưu ly. Cây bằng xích châu thì hoa và lá bằng mã não. Cây bằng mã não thì hoa và lá bằng xích châu. Cây bằng xà cừ thì hoa và lá bằng các loại báu.

Bốn mặt tường của cung điện lại có bốn cửa có lan can bao quanh. Lại nữa, trên mỗi lớp tường cung điện đều có lầu gác và đài báu. Bốn mặt tường lại có cây cối, vườn rừng, dòng suối, ao tắm, mọc đủ các loại hoa, cây cối mát mẻ, hoa trái sum suê, tỏa ra hương thơm, các loài chim quý cất tiếng hót vang. Tháp được xây dựng xong, các ngọc nữ báu, cư sĩ báu, chủ binh báu và dân chúng cả nước đều đến tháp để chiêm bái cúng dường và bố thí cho những người nghèo thiếu. Những người cần thức ăn thì cho thức ăn, cần y phục thì cho y phục, cung cấp voi, ngựa, xe báu, các vật dụng cần dùng, theo ý muốn của mỗi người thảy đều chu cấp đầy đủ .

Chuyển Luân Thánh Vương có công đức, oai thần và sự tích như vậy.⁴⁵

Chú thích

43 Nguyên tác: Chuyển Luân Thánh Vương phẩm 轉輪聖王品 (T.01. 0001.30.3. 0119b24).

44 Kiếp-bối (劫貝) cũng gọi “kiếp-ba-dục” (劫波育, kappāsa), một loại vải thượng hạng được dệt từ bông kiếp-bối.

45 Bản Hán, hết quyển 18.

Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.

Hello, world! This is a toast message.

30. KINH THẾ KÝ

3. PHẨM CHUYỂN LUÂN THÁNH VƯƠNG43

3. PHẨM CHUYỂN LUÂN THÁNH VƯƠNG⁴³