§381. CHUYỆN CHIM THỨU MIGĀLOPA (Migālopajātaka)^[5] (J. III. 255)

Ðường con bay bổng, hỡi con thân...

Bậc Ðạo sư kể chuyện này trong lúc trú tại Kỳ Viên về một Tỷ-kheo bất tuân giới luật.

Bậc Ðạo sư hỏi Tỷ-kheo:

– Có thật ông bất tuân giới luật chăng?

Vị ấy đáp:

– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Bậc Đạo sư bảo:

– Không phải ông bất tuân giới luật lần đầu mà xưa kia vì tính ngỗ nghịch không nghe lời khuyên của bậc trí, ông phải mạng vong vì gặp cuồng phong.

Rồi Ngài kể một chuyện đời xưa.

***

Ngày xưa, khi Vua Brahmadatta trị vì Ba-la-nại, Bồ-tát được sinh làm chim thứu (kên kên) tên Aparaṇṇa sống cùng đoàn chim thứu tùy tùng ở Gijjhapabbata (núi Linh Thứu). Con ngài tên Migālopa cường tráng dũng mãnh phi thường. Nó bay cao vượt mức độ các chim thứu khác. Chúng liền kể cho thứu vương nghe con ngài bay quá cao. Ngài gọi Migālopa đến bảo:

– Này con, chúng bảo con bay quá cao. Nếu quả vậy, con tự gây tử vong cho mình đấy.

Ngài lại ngâm ba vần kệ:

34. Ðường con bay bổng, hỡi con thân,

Cha thấy chúng sao thật bất an,

Con vụt lên cao xa quá mức,

Vượt vùng ta sống thật an toàn.

35. Khi đất chỉ là một bãi vuông,

Hiện ra phía trước mắt con trông,

Thì nên quay lại thôi con nhé,

Ðừng táo bạo bay vút giữa không.

36. Chim sải cánh bay tận cõi không,

Chúng thường gặp bão tố cuồng phong,

Khi đang nỗ lực lên cao mãi,

Vì chúng kiêu căng phải mạng vong.

37-38. Khinh lời khuyên nhủ thật khôn ngoan,

Của đấng lão thân, gặp hắc phong,

Tên gọi Verambā bão tố,

Vợ con, gia sản phải tan hoang.

39. Do vậy những ai chẳng chú tâm,

Nghe lời huynh trưởng vẫn khuyên răn,

Như chim kiêu mạn bay đi lạc,

Bất phục lệnh trên gặp tử thần.

***

Khi pháp thoại chấm dứt, bậc Ðạo sư nhận diện tiền thân:

– Vào thời ấy, Migālopa là Tỷ-kheo bất tuân giới luật và thứu vương Aparaṇṇa chính là Ta.