Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ KINH PHẬT TỰ THUYẾT/ VI. PHẨM SANH RA ĐÃ MÙ (JACCANDHAVAGGA)

§5. KINH THỨ HAI VỀ NGOẠI ĐẠO (Dutiyanānātitthiyasutta) (Ud. 69)

55. Như vầy tôi nghe.

Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthi, tại Jetavana, khu vườn ông Anāthapiṇḍika. Lúc bấy giờ, nhiều ngoại đạo sai khác, các Sa-môn, Bà-la-môn, các du sĩ trú ở Sāvatthi, họ có quan điểm khác nhau, họ có kham nhẫn khác nhau, họ có sở thích khác nhau, họ y cứ nương tựa vào quan điểm khác nhau. Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Tự ngã và thế giới là thường còn, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-lamôn... “Tự ngã và thế giới là vô thường...”… “Tự ngã và thế giới là thường còn và vô thường...”… “Tự ngã và thế giới là không thường còn và không vô thường...”… “Tự ngã và thế giới do tự mình tạo ra...”… “Tự ngã và thế giới do người khác tạo ra...”… “Tự ngã và thế giới do tự mình và người khác tạo ra...”… “Tự ngã và thế giới không do tự mình tạo ra, không do người khác tạo ra, do vô nhân sanh, tự nhiên...”… “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là thường còn...”… “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là vô thường...”… “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là thường còn và vô thường...”… “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là không thường còn và không vô thường...”... “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là do tự mình tạo ra...”... “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là do người khác tạo ra...”... “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là do tự mình và người khác tạo ra...” Có một số Sa-môn, Bà-la-môn có luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Lạc khổ, tự ngã và thế giới là không tự mình tạo ra, không do người khác tạo ra, do vô nhân sanh.” Họ sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau bằng binh khí miệng lưỡi: “Như thế này là pháp, như thế này không phải pháp; như thế này không phải pháp, như thế này là pháp.”

Rồi nhiều Tỷ-kheo vào buổi sáng đắp y, cầm y bát vào Vương Xá để khất thực; khất thực ở Vương Xá xong, sau bữa ăn, trở về, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên; ngồi xuống một bên, các Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn:

– Ở đây, bạch Thế Tôn, có nhiều ngoại đạo sai khác, các Sa-môn, Bà-lamôn, các du sĩ trú ở Sāvatthi... họ sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau bằng binh khí miệng lưỡi: “Như thế này là pháp, như thế này không phải pháp. Như thế này không phải pháp, như thế này là pháp.”

– Này các Tỷ-kheo, các du sĩ ngoại đạo là những người mù, không có mắt, không biết mục đích, không biết không phải mục đích, không biết pháp, không biết phi pháp. Do họ không biết mục đích, do họ không biết không phải mục đích, do không biết pháp, do không biết phi pháp, họ sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau bằng binh khí miệng lưỡi: “Như thế này là pháp, như thế này không phải pháp. Như thế này không phải pháp, như thế này là pháp.”

Rồi Thế Tôn, sau khi hiểu biết ý nghĩa này, ngay trong lúc ấy, nói lên lời cảm hứng: