Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ KINH PHẬT TỰ THUYẾT/ VI. PHẨM SANH RA ĐÃ MÙ (JACCANDHAVAGGA)

§4. KINH THỨ NHẤT VỀ NGOẠI ĐẠO (Paṭhamanānātitthiyasutta) (Ud. 66)

54. Như vầy tôi nghe.

Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthi, tại Jetavana, khu vườn ông Anāthapiṇḍika. Lúc bấy giờ, một số đông các ngoại đạo sai khác, các Sa-môn, Bà-la-môn, các du sĩ ngoại đạo đều vào Sāvatthi để khất thực. Họ có quan điểm khác nhau, có kham nhẫn khác nhau, có sở thích khác nhau, y cứ nương tựa vào quan điểm khác nhau. Một số Sa-môn, Bà-la-môn, luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Thế giới là thường còn, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Thế giới là vô thường, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Thế giới là có biên tế, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Thế giới là vô biên, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Sanh mạng và thân thể là một, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Sanh mạng và thân thể là khác, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-lamôn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Như Lai có tồn tại sau khi chết, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Như Lai không có tồn tại sau khi chết, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Như Lai có tồn tại và không có tồn tại sau khi chết, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Một số Sa-môn, Bà-la-môn luận thuyết như sau, quan điểm như sau: “Như Lai không có tồn tại và không không tồn tại sau khi chết, chỉ đây là sự thật, ngoài ra là hư vọng.” Họ sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh, đả thương nhau bằng binh khí miệng lưỡi: “Như thế này là pháp, như thế này không phải pháp; như thế này không phải pháp, như thế này là pháp.”

Rồi nhiều Tỷ-kheo, vào buổi sáng đắp y, cầm y bát, đi vào Sāvatthi để khất thực; khất thực ở Sāvatthi xong, sau bữa ăn, khi đi khất thực trở về, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, các Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn:

– Ở đây, bạch Thế Tôn, một số đông ngoại đạo sai khác, các Sa-môn, Bà- la-môn, các du sĩ ngoại đạo đều vào Sāvatthi để khất thực... như thế này không phải pháp, như thế này là pháp.”

– Này các Tỷ-kheo, các du sĩ ngoại đạo là những người mù, không có mắt, không biết mục đích, không biết không phải mục đích, không biết pháp, không biết phi pháp. Do họ không biết mục đích, do họ không biết không phải mục đích, do không biết pháp, do không biết phi pháp, họ sống cạnh tranh, luận tranh, đấu tranh... như thế này là pháp.” Này các Tỷ-kheo, thuở xưa, tại thành Sāvatthi này, có một ông vua, này các Tỷ-kheo, ông vua ấy bảo một người: “Này người kia, phàm có bao nhiêu những người sanh ra đã mù ở Sāvatthi, hãy nhóm tất cả lại một chỗ.” “Thưa vâng, Đại vương.” Này các Tỷ-kheo, người ấy vâng đáp ông vua ấy, phàm có bao nhiêu những người sanh ra đã mù ở Sāvatthi, người ấy giữ lại tất cả rồi đi đến ông vua ấy, sau khi đến thưa với vị vua: “Thưa Đại vương, phàm có bao nhiêu những người sanh ra đã mù ở Sāvatthi đã được tụ tập lại.”

“Này khanh, hãy đưa ra một con voi cho những người mù!” “Thưa vâng, Đại vương.” Này các Tỷ-kheo, người ấy vâng đáp ông vua ấy, đưa ra một con voi cho những người mù: “Này các người mù, đây là con voi.” Với một số người mù, ông ta đưa cái đầu và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái lỗ tai con voi và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái ngà con voi và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái vòi con voi và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái thân con voi và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái chân... Ðối với một số người mù, ông ta đưa bắp đùi... Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái đuôi... Ðối với một số người mù, ông ta đưa cái nhóm lông đuôi và nói: “Này các người mù, đây là con voi.” Này các Tỷ-kheo rồi người ấy sau khi đưa con voi cho các người mù, đi đến ông vua ấy; sau khi đến, tâu với vua: “Thưa Đại vương, con voi đã được các người mù thấy, nay Đại vương hãy làm những gì Đại vương nghĩ là hợp thời!ˮ Rồi này các Tỷ- kheo, ông vua đi đến các người mù ấy, sau khi đến, nói với họ: “Này các người mù, các ông đã thấy con voi chưa?ˮ “Thưa Đại vương, chúng tôi đã thấy con voi.” “Này các người mù, hãy nói con voi là như thế nào?” Này các Tỷ-kheo, những ai thấy đầu con voi, họ nói như sau: “Thưa Đại vương, con voi là như thế này, như cái ghè.” Này các Tỷ-kheo, những ai được thấy cái tai con voi, họ nói như sau: “Thưa Đại vương, con voi là như thế này, như cái rổ sàng gạo.” Này các Tỷ-kheo, những ai được thấy cái ngà con voi, họ nói như sau: “Thưa Đại vương, con voi là như thế này, như cái cọc.” Những ai được thấy cái vòi... “… như cán cày.” Những ai được thấy cái thân... “… như cái kho chứa.” Những ai được thấy cái chân... “… như cái cột.” Những ai được thấy bắp đùi... “… như cái cối.” Những ai được thấy cái đuôi, họ nói như sau: “Thưa Đại vương, con voi là như thế này, như cái chày.” Những ai được thấy cái nhóm lông đuôi, họ nói như sau: “Thưa Đại vương, con voi là như thế này, như cái chổi.” Họ nói: “ Như thế này là con voi, con voi không phải như vậy. Con voi không phải như vậy, như thế này là con voi.” Cho đến khi họ đánh lộn nhau bằng tay. Rồi này các Tỷ-kheo, ông vua ấy hoan hỷ. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, các du sĩ ngoại đạo là những người mù, không có mắt... như thế này là pháp.”

Rồi Thế Tôn, sau khi hiểu biết ý nghĩa này, ngay trong lúc ấy, nói lên lời cảm hứng: