Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ KINH PHẬT TỰ THUYẾT/ I. PHẨM GIÁC NGỘ (BODHIVAGGA)

§2. KINH THỨ HAI VỀ CỘI BỒ-ĐỀ (Dutiyabodhisutta)² (Ud. 2)

2. Như vầy tôi nghe.

Một thời, Thế Tôn ở Uruvelā, trên bờ sông Nerañjarā, dưới gốc cây Bồ-đề, khi mới chứng Chánh đẳng giác. Lúc bấy giờ, Thế Tôn trong bảy ngày, ngồi trong một thế kiết-già, thọ hưởng lạc giải thoát. Rồi Thế Tôn, sau bảy ngày ấy, ra khỏi định ấy, trong đêm, canh giữa, khéo nghịch chiều tác ý lý duyên khởi:³ “Do cái này không có mặt, cái kia không hiện hữu; do cái này diệt, cái kia diệt. Tức là, do vô minh diệt nên hành diệt, do hành diệt nên thức diệt, do thức diệt nên danh sắc diệt, do danh sắc diệt nên sáu xứ diệt, do sáu xứ diệt nên xúc diệt, do xúc diệt nên thọ diệt, do thọ diệt nên ái diệt, do ái diệt nên thủ diệt, do thủ diệt nên hữu diệt, do hữu diệt nên sanh diệt, do sanh diệt nên già-chết-sầu-bi khổ-ưu-não diệt. Như vậy là sự đoạn diệt của toàn bộ khổ uẩn này.”⁴

Rồi Thế Tôn, sau khi hiểu biết ý nghĩa này, ngay trong lúc ấy, nói lên lời cảm hứng:

Tham khảo:

² Tham chiếu: Vin. I. 1; Pháp cú kinh “Phạm chí phẩm” 法句經梵志品 (T.04. 0210.35. 0572b20); Xuất diệu kinh “Phạm chí phẩm” 出曜經梵志品 (T.04. 0212.34. 0768c14); Pháp tập yếu tụng kinh “Phạm chí phẩm” 法集要頌經梵志品 (T.04. 0213.33. 0798a01).

³ Xem MB. 75ff.

⁴ Tham khảo KS. II. 1ff; V. 334.

⁵ Paccaya (duyên), văn học Phật giáo thời kỳ đầu viết đồng nghĩa với hetu (nhân).