Tam tạng Thánh điển PGVN 05 » Kinh Tam tạng Thượng tọa bộ 05»
Kinh Tiểu Bộ Quyển 1
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU dịch
NGUYÊN TÂM - TRẦN PHƯƠNG LAN
Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ TRƯỞNG LÃO TĂNG KỆ/ CHƯƠNG XVII. BA MƯƠI KỆ (TIṂSANIPĀTA)
(Phussattheragāthā)1 (Thag. 87; ThagA. III. 81)
Trong thời đức Phật hiện tại, ngài sanh làm con của một vị vua trị vì một tiểu quốc, được đặt tên là Phussa và được giáo dục mọi tài năng của một thanh niên hoàng tộc. Nhưng ngài có tâm hướng khác thường, không thiên về thế tục, nên khi nghe một vị Trưởng lão thuyết pháp, ngài khởi lòng tin và xuất gia. Tu tập thiền định, ngài phát triển thiền quán và sau một thời gian, chứng được Sáu thắng trí.
Một hôm, một ẩn sĩ tên Paṇḍarassagotta nghe ngài thuyết pháp, thấy xung quanh có một số Tỷ-kheo giới đức nghiêm minh, tu tập chế ngự thân và tâm, vị ẩn sĩ suy nghĩ: “Pháp hành này thật là tốt đẹp, mong cho pháp hành này được tồn tại lâu dài trong đời!” Rồi vị ấy hỏi ngài về tương lai sự tiến bộ của các Tỷ-kheo như thế nào. Ngài trả lời với những bài kệ như sau, riêng bài kệ 949 do các vị kết tập đặt thêm vào:
| 949. | Ẩn sĩ Paṇḍara, Tự ngã có tu tập, Ngài mới đặt câu hỏi, |
Thấy nhiều vị thành tín, Khéo hộ trì chế ngự, Với vị tên Phussa: |
| 950. | “Trong thời gian tương lai, Sẽ có chí nguyện gì? Mong ngài hãy trả lời, |
Sẽ có ước muốn gì? Sẽ có cử chỉ gì? Câu hỏi của chúng tôi.” |
| 951. | Ẩn sĩ Paṇḍara, Hãy thọ trì cẩn thận, |
Hãy nghe lời ta nói, Ta sẽ nói tương lai. |
| 952. | Phẫn nộ và hiềm hận, Nhiều lừa đảo ganh tị, |
Che đậy và cứng đầu, Tương lai nhiều loại vậy. |
| 953. | Họ tự cho có trí, Họ khinh nhờn Chánh pháp, |
Pháp sâu chỉ đến bờ, Họ không kính trọng nhau. |
| 954. | Nhiều nguy hiểm ở đời, Pháp được khéo giảng này, |
Sẽ xảy ra tương lai, Kẻ ngu làm uế nhiễm. |
| 955. | Trong Tăng chúng những vị, Họ thường hay tuyên bố, Kẻ không học, lắm lời, |
Có đức hạnh hạ liệt, Có tự tín, không sợ, Sẽ đứng vào thế mạnh. |
| 956. | Trong Tăng chúng những vị, Khi họ có tuyên bố, Họ thường ở thế yếu, |
Có giới hạnh tốt đẹp, Tuyên bố đúng sự thật, Hổ thẹn, thiếu nhiệt thành. |
| 957. | Bạc, vàng và đồng ruộng, Nô tỳ nữ và nam, Sẽ thâu nhận tất cả, |
Ðất đai, dê và cừu, Kẻ ngu si vô trí, Trong tương lai là vậy. |
| 958. | Kẻ ngu dễ nóng giận, Kiêu ngạo, đi đó đây, |
Không định tĩnh trong giới, Như thú ưa đánh nhau. |
| 959. | Họ trở thành tháo động, Lừa đảo và ngoan cố, Họ bắt chước, giả bộ, |
Thường đắp y màu xanh, Lắm mồm, ăn nói giả, Như bậc Thánh thời xưa. |
| 960. | Với tóc bôi dầu láng, Ðắp y màu trắng ngà, |
Dao động, mắt vẽ xanh, Họ qua lại trên đường. |
| 961. | Y vàng được khéo nhuộm, Ðược các bậc Giải thoát, Còn họ chán y vàng, |
Lá cờ bậc La-hán, Ðắp mang không nhàm chán, Ái luyến đắp màu trắng. |
| 962. | Họ trở thành tham lợi, Khó sống rừng hoang vu, |
Biếng nhác, ít tinh cần, Thích sống gần xóm làng. |
| 963. | Những ai sợ được lợi, Họ học đòi người ấy, |
Luôn luôn ưa tà mạng, Thân cận, không tự chế. |
| 964. | Những ai không được lợi, Bậc khả kính Hiền trí, |
Họ không trọng, không kính, Họ không có thân cận. |
| 965. | Khinh cờ hiệu của mình, Có kẻ mang y trắng, |
Ưa thích màu ngoại sắc, Là cờ hiệu ngoại đạo. |
| 966. | Không kính y màu vàng, Chờ đợi y màu vàng, |
Thời ấy họ là vậy, Không phải của Tỷ-kheo. |
| 967. | Bị đau khổ chinh phục, Chờ đợi đại khủng bố. |
Bị quặn đau tên đâm, Voi ta không nghĩ nghì. |
| 968. | Khi bậc Sáu Ngà thấy, Voi nói lên những kệ, |
Cờ La-hán khéo nhuộm, Liên hệ đến mục đích: |
| 969. | “Ai mặc áo cà-sa, Không tự chế, không thật, |
Tâm chưa rời uế trược, Không xứng áo cà-sa. |
| 970. | Ai rời bỏ uế trược, Tự chế, sống chơn thật, |
Giới luật khéo nghiêm trì, Thật xứng áo cà-sa.”2 |
| 971. | Phá giới, trí hạ liệt, Tâm loạn thiếu phấn chấn, |
Không tự chế tham dục, Không xứng áo cà-sa. |
| 972. | Ai đầy đủ giới hạnh, Tâm tư thật trinh bạch, |
Ly tham, có định tĩnh, Vị xứng áo cà-sa. |
| 973. | Ai kiêu ngạo, phóng đãng, Xứng đáng mặc áo trắng, |
Ngu si, không giới hạnh, Làm gì có cà-sa! |
| 974. | Tỷ-kheo, Tỷ-kheo-ni, Tương lai sẽ ức hiếp, |
Tâm uế, không tin kính, Với vị có tâm từ. |
| 975. | Kẻ ngu mang y áo, Liệt trí sẽ không nghe, |
Dầu được Trưởng lão dạy, Không tự chế tham dục. |
| 976. | Kẻ ngu dầu dạy vậy, Sẽ không có vâng lời, Giống như ngựa bất kham, |
Không có kính trọng nhau, Lời dạy Giáo thọ sư, Ðối với người đánh xe. |
| 977. | Như vậy thời tương lai, Tỷ-kheo, Tỷ-kheo-ni, Hãy ôn hòa thân ái, |
Hành tung sẽ là vậy, Khi thời tối hậu đến,3 Hãy cung kính lẫn nhau! |
| 978. | Ðại nạn ấy chưa đến, Hãy ôn hòa thân ái, |
Trước khi đại nạn đến, Hãy cung kính lẫn nhau! |
| 979. | Hãy có tâm từ bi, Chuyên tinh tấn nỗ lực, |
Khéo chế ngự trong giới, Thường kiên trì phấn chấn. |
| 980. | Thấy nguy hiểm phóng dật, Hãy tu tám Thánh đạo, |
Không phóng dật an ổn, Giác chứng đạo bất tử. |
Như vậy, vị Trưởng lão nói với Tăng chúng của mình. Các bài kệ này là lời nói chánh trí của ngài.
Tham khảo:
1 Tham chiếu: Dh. v. 9, 10; J. II. 198; V. 40; Pháp cú kinh “Song yếu phẩm” 法句經雙要品 (T.04. 0210.9. 0562a11); Xuất diệu kinh “Song yếu phẩm” 出曜經雙要品 (T.04. 0212.30. 0747c06); Pháp tập yếu tụng kinh “Tương ưng phẩm” 法集要頌經相應品 (T.04. 0213.29. 0792c29).
2 Kệ 969-70, xem Dh. v. 9-10.
3 Thời tối hậu chia làm 5 thời kỳ trong đời sống của Chánh pháp: Giải thoát, định, giới, đa văn, bố thí. Chúng theo thứ tự này cho đến khi chỉ còn hình thức bên ngoài.
Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.
Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.