Tam tạng Thánh điển PGVN 05 » Kinh Tam tạng Thượng tọa bộ 05»
Kinh Tiểu Bộ Quyển 1
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU dịch
NGUYÊN TÂM - TRẦN PHƯƠNG LAN
Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ TRƯỞNG LÃO TĂNG KỆ/ CHƯƠNG XIII. MƯỜI BA KỆ (TERASANIPĀTA)
Trong thời đức Phật hiện tại, ngài được sanh trong một gia đình quý tộc ở Campā. Khi ngài sắp được sanh ra, tài sản lớn của phụ thân được tăng trưởng, và khi ngài ra đời, cả thành phố tổ chức lễ hội lớn. Vì bố thí cúng dường cho một vị Ðộc Giác Phật trong đời trước nên đời này ngài có một thân hình như vàng mịn, đặc biệt mềm mại và ngài được gọi là Soṇa (vàng). Dưới chân và trên bàn tay của ngài có lông mịn màu vàng, ngài được nuôi dưỡng trong giàu sang, xa hoa, có đến ba tòa lâu đài thích hợp cho từng mùa.
Khi bậc Ðạo sư giác ngộ và chuyển bánh xe pháp ở Rājagaha (Vương Xá), Vua Bimbisāra cho mời Soṇa đến. Ngài đến với một số đông tùy tùng, nghe bậc Ðạo sư thuyết pháp, khởi lòng tin và được phép cha mẹ cho xuất gia. Ngài nhận từ bậc Ðạo sư một đề mục tu tập nhưng không thể định tâm vì còn liên hệ với nhiều người khi sống ở trong rừng. Ngài nghĩ: “Thân mình trước đây được cung dưỡng các điều kiện sung sướng, hạnh phúc quá mức, nay đời sống ẩn sĩ làm thân này mệt mỏi.” Ngài vượt lên trên những đau đớn trong khi chân bị sưng húp, hết sức cố gắng đi thiền hành lên xuống, nhưng vẫn không chiến thắng nổi. Ngài lại nghĩ: “Ta không thể thành đạt con đường và quả vị thì đời sống xuất gia để làm gì? Tốt hơn ta hoàn tục và làm các công đức.” Đức Thế Tôn biết được tâm tư nên dạy cho ngài bài học về cây đàn, cách tu tập tịnh chỉ để điều chỉnh năng lượng. Ðược chỉ dạy, ngài đi đến trú ở núi Linh Thứu tu tập và sau một thời gian chứng quả A-la-hán. Suy nghĩ về thành tựu của mình, ngài tuyên bố chánh trí như sau:
| 632. | Người xưa cao trong nước, Nay lại cao trong pháp, |
Phục vụ vua Aṅga, Soṇa vượt đau khổ. |
| 633. | Năm được cắt,2 năm bỏ,3, Tỷ-kheo vượt năm gút,5 |
Năm thượng pháp tu tập,4 Ðược gọi vượt bộc lưu. |
| 634. | Tỷ-kheo tánh kiêu ngoa, Giới, thiền định, trí tuệ, |
Phóng dật, ưa vị ngoài, Không đi đến viên mãn. |
| 635. | Việc phải làm, quăng bỏ, Kẻ kiêu ngoa phóng dật, |
Không phải việc, lại làm, Lậu hoặc được tăng trưởng. |
| 636. | Những ai khéo tinh cần, Không phải việc, không làm, Bậc chánh niệm tỉnh giác, |
Thường tu tập niệm thân, Kiên trì việc nên làm. Lậu hoặc đi đến diệt. |
| 637. | Trên đường thẳng, được thuyết, Hãy tự mình trách mình, |
Hãy bước, chớ quanh co, Hãy đem Niết-bàn lại. |
| 638. | Khi tinh cần nỗ lực, Thế gian Vô Thượng Sư, Bậc Pháp Nhãn, Có Mắt, |
Căng thẳng, vượt mức độ, Dùng ví dụ chiếc đàn, Ngài thuyết pháp cho ta. |
| 639. | Ta nghe lời Ngài giảng, Bình tĩnh, ta thực hành, Ba minh ta đạt được, |
Lạc trú lời giảng dạy, Ðể đạt đích tối thượng, Lời Phật dạy làm xong. |
| 640. | Ai chuyên nhất xuất ly, Ai chuyên nhất vô sân, |
Tâm tư hướng viễn ly, Diệt trừ các chấp thủ. |
| 641. | Ai chuyên nhất ái diệt, Thấy sanh khởi các xứ, |
Tâm tư không si mê, Tâm được khéo giải thoát. |
| 642. | Vị Tỷ-kheo tâm tịnh, Không chất chứa việc làm, |
Ðược giải thoát chơn chánh, Ðiều phải làm không có. |
| 643. | Như một hòn đá tảng, Cũng vậy toàn bộ phận, |
Không bị gió lay động, Sắc, vị, thanh, hương, xúc. |
| 644. | Pháp ái, bất khả ái, Tâm trú không hệ lụy, |
Không động, người như vậy, Tùy quán sự hoại diệt. |
Tham khảo:
1 Tham chiếu: Dh. v. 81, 82, 292; Pháp cú kinh “Minh triết phẩm” 法句經明哲品 (T.04. 0210.14. 0563c24); Pháp cú kinh “Quảng diễn phẩm” 法句經廣衍品 (T.04. 0210.29. 0569c10); Xuất diệu kinh “Phóng dật phẩm” 出曜經放逸品 (T.04. 0212.5. 0641c17); Xuất diệu kinh “Song yếu phẩm” 出曜經雙要品 (T.04. 0212.30. 0747c06); Pháp tập yếu tụng kinh “Phóng dật phẩm” 法集要頌經放逸品 (T.04. 0213.4. 0779a01); Pháp tập yếu tụng kinh “Tương ưng phẩm” 法集要頌經相應品 (T.04. 0213.29. 0792c29).
2 Năm hạ phần kiết sử: Thân kiến, giới cấm thủ, nghi, tham, sân.
3 Năm thượng phần kiết sử: Sắc ái, vô sắc ái, mạn, trạo cử, vô minh.
4 Năm căn: Tín, tấn, niệm, định, tuệ.
5 Năm gút: Tham, sân, si, mạn, tà kiến.
Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.
Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.