Viện Nghiên Cứu Phật Học

Tam tạng Thánh điển PGVN 05  »  Kinh Tam tạng Thượng tọa bộ 05»

Kinh Tiểu Bộ Quyển 1
Hòa Thượng THÍCH MINH CHÂU dịch
NGUYÊN TÂM - TRẦN PHƯƠNG LAN

Mục Lục

Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ TRƯỞNG LÃO TĂNG KỆ/ CHƯƠNG X. MƯỜI KỆ (DASAKANIPĀTA)

§233. KỆ NGÔN CỦA TRƯỞNG LÃO KĀḶUDĀYĪ (Kāḷudāyittheragāthā)1 (Thag. 56; ThagA. II. 221)

Ngài sanh cùng ngày với đức Phật, trong gia đình con vị đại thần cố vấn của vua ở Kapilavatthu. Bảy vị cùng sanh một lần trong ngày: Vị Bồ-tát, cây Bồ-đề, mẹ của Rāhula và bốn đối tượng đặc biệt là voi báu, con ngựa Kaṇṭhaka, Channa và Kāḷudāyī. Khi đến ngày đặt tên, ngài được gọi là Udāyī và vì ngài da đen nên được gọi là Kāḷudāyī. Ngài lớn lên làm bạn trẻ đồng chơi với vị Bồ- tát. Rồi Thế Tôn xuất gia, giác ngộ và ở tại Trúc Lâm (Veḷuvana) chuyển bánh xe Chánh pháp. Vua Suddhodana nghe vậy, cử một vị đại thần với một ngàn người tùy tùng, bảo đem con của vua về. Vị đại thần cùng cả ngàn tùy tùng, nghe đức Phật giảng và chứng quả A-la-hán. Ðức Phật đưa tay nói: “Hãy đến, này các Tỷ-kheo!” và tất cả sống giữa các vị Hiền Thánh, không chuyển thông điệp của vua. Các vị sứ giả khác cũng lâm vào cảnh tương tự. Cuối cùng, vua sai Kāḷudāyī với một ngàn người tùy tùng và Kāḷudāyī hứa thế nào cũng đưa vị Bồ-tát về dầu có xuất gia. Ngài đi đến nghe pháp, trở thành vị A-la-hán; nhớ đến sứ mạng của mình, chờ cho mùa mưa xong, khi trên con đường về hoa đã trổ bông, ngài mới nói lên những bài kệ mời bậc Ðạo sư về và tán thán vẻ đẹp cuộc hành trình:

527.

Thế Tôn, nay là thời,
Từ bỏ chòm lá cũ,
Chúng như ngọn lửa hừng,
Bạch đấng Ðại Anh Hùng,

Các cây nở hoa đỏ,
Tìm đến thời sai quả.
Chói sáng và rực sáng,
Nay là thời hưởng vị.

528.

Những cây nở hoa đẹp,
Bỏ lá, vọng sanh quả,
Từ bỏ địa phương này,

Khắp phương tỏa hương thơm,
Nay là thời lên đường,
Kính thưa bậc Anh Hùng.

529.

Không quá lạnh, quá nóng,
Hãy để hai dân tộc,
Nhìn Ngài, mặt hướng Tây,

Thế Tôn, thời tiết đẹp,
Thích-ca, Koliyā,
Vượt sông Rohini.

530.

Trong hy vọng ruộng cày,
Trong hy vọng thương gia,
Hy vọng, con kiên trì,

Trong hy vọng giống gieo,
Vượt biển đem tiền về,
Mong con hy vọng thành.

531.

Người tiếp tục gieo giống,
Người nông tiếp tục cày,
Ðến nhiều cho quốc gia.

Trời lại tiếp tục mưa,
Thóc gạo tiếp tục đến,
 

532.

Ăn xin tiếp tục xin,
Thí chủ tiếp tục cho,

Thí chủ tiếp tục cho,
Tiếp tục lên thiên giới.

533.

Bậc Anh Hùng tiếp tục,
Gia đình ấy được sanh,
Con nghĩ Ngài có thể,
Trong Ngài đã được sanh,

Cho đến bảy thế hệ,
Bậc Trí Tuệ Rộng Lớn,
Là Thiên chủ chư thiên,
Bậc Ẩn Sĩ Chân Danh.

534.

Phụ vương Đại Ẩn Sĩ,
Còn mẹ bậc Chánh Giác,
Bà mang thai Bồ-tát,

Tên gọi Tịnh Phạn vương,
Danh xưng là Māyā,
Thân hoại hưởng thiên giới.

535.

Gotamī mạng chung,
Ðược hưởng thọ đầy đủ,
Vui hưởng năm món dục,

Từ đấy sau khi chết,
Các dục lạc cõi trời,
Ðược thiên nữ đoanh vây.

Rồi Thế Tôn được thỉnh mời, thấy rằng mình đi sẽ cứu độ cho nhiều người nên đã ra đi với hai mươi ngàn vị A-la-hán, mỗi ngày đi bộ một do-tuần. Còn vị Trưởng lão dùng thần thông đi đến Kapilavatthu, đến trước mặt vua. Vua không biết ngài là ai nên ngài mới xưng ngài là con vị đại thần được vua sai đi đến Thế Tôn và nói lên bài kệ:

536.

Ta là con đức Phật,
Bậc Aṅgīrasa,2
Vua dòng họ Thích-ca,
Vua dòng Gotama,
Ðúng pháp là như vậy.

Ngài Thắng Bậc Bất Thắng,
Bậc Không Ai Sánh Được,
Phụ thân của cha tôi,
Là bậc Tổ phụ tôi,
 

Tham khảo:

1 Xem S. I. 173, Udayasutta (Kinh Udaya).

2 Đây là một tên nữa dùng để gọi đức Phật như tên Siddhattha.

Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.

Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.