Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// V. THIÊN ĐẠI/ 55. TƯƠNG ƯNG DỰ LƯU/ I. PHẨM VEḶUDVĀRA

VI. KINH CÁC NGƯỜI THỢ MỘC (Thapatisutta) (S. V. 348)
1002. Nhân duyên ở Sāvatthi.
Lúc bấy giờ, nhiều Tỷ-kheo đang làm y cho Thế Tôn, nghĩ rằng: “Khi y làm xong, Thế Tôn sau ba tháng sẽ ra đi du hành.”
Lúc bấy giờ, Isidatta và Purāṇa, hai người thợ mộc, trú ở Sādhuka vì một vài công việc phải làm. Hai người thợ mộc Isidatta và Purāṇa nghe rằng nhiều Tỷ-kheo đang làm y cho Thế Tôn, khi y làm xong, Thế Tôn sau ba tháng sẽ ra đi du hành.
Rồi hai thợ mộc Isidatta và Purāṇa đặt một người đứng ở giữa đường và dặn:
– Này ông, khi nào ông thấy Thế Tôn, bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác đi đến, hãy báo tin cho chúng tôi biết.
Sau khi đứng hai, ba ngày, người ấy thấy Thế Tôn từ xa đi đến; thấy vậy, liền đi đến hai người thợ mộc Isidatta và Purāṇa và nói với họ:
– Thưa quý vị, bậc Thế Tôn, bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác ấy đã đến. Nay là thời quý vị nghĩ phải làm gì.
Rồi hai người thợ mộc Isidatta và Purāṇa đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đi theo sau lưng Thế Tôn.
Rồi Thế Tôn đi xuống đường, đến một gốc cây; sau khi đến, ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn. Isidatta và Purāṇa đảnh lễ Thế Tôn và ngồi xuống một bên. Ngồi một bên, hai người thợ mộc Isidatta và Purāṇa bạch Thế Tôn:
– Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi Sāvatthi để du hành giữa dân chúng Kosala”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở xa chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã đi khỏi Sāvatthi, và đang du hành giữa dân chúng Kosala”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở xa chúng ta.”
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Kosala để du hành giữa dân chúng Mallā”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở xa chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã đi khỏi dân chúng Kosala, và đang du hành giữa dân chúng Mallā”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở xa chúng ta.”
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Mallā để du hành giữa dân chúng Vajjī”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở xa chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã ra đi khỏi dân chúng Mallā, và đang du hành giữa dân chúng Vajjī”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở xa chúng ta.”
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Vajjī để du hành giữa dân chúng Kāsi”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở xa chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã đi khỏi dân chúng Vajjī, và đang du hành giữa dân chúng Kāsi”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở xa chúng ta.”
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Kāsi để du hành giữa dân chúng Magadha”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở xa chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã đi khỏi dân chúng Kāsi, và đang du hành giữa dân chúng Magadha”, khi ấy, chúng con không được hoan hỷ, có sự ưu buồn, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở xa chúng ta.”
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Magadha để du hành giữa dân chúng Kāsi”, khi ấy, chúng con được vui vẻ, có sự hoan hỷ, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở gần chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn đã đi khỏi dân chúng Magadha, và đang du hành giữa dân chúng Kāsi”, khi ấy, chúng con được vui vẻ, có sự hoan hỷ, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở gần chúng ta.”
... “khỏi dân chúng Kāsi để du hành giữa dân chúng Vajjī”,
... “khỏi dân chúng Vajjī để du hành giữa dân chúng Mallā”,
... “khỏi dân chúng Mallā để du hành giữa dân chúng Kosala”.
Bạch Thế Tôn, khi chúng con được nghe: “Thế Tôn sẽ đi khỏi dân chúng Kosala, để du hành giữa dân chúng Sāvatthi”, khi ấy, chúng con được vui vẻ, có sự hoan hỷ, nghĩ rằng: “Thế Tôn sẽ ở gần chúng ta.” Và khi, bạch Thế Tôn, chúng con được nghe: “Thế Tôn trú ở Sāvatthi, Thắng Lâm, khu vườn ông Anāthapiṇḍika”, khi ấy vô lượng là sự vui vẻ của chúng con, vô lượng là sự hoan hỷ của chúng con, nghĩ rằng: “Thế Tôn đã ở gần chúng ta.”
– Do vậy, này các người thợ mộc, chật hẹp là đời sống ở gia đình, đầy những bụi đời! Phóng khoáng giữa trời là đời sống người xuất gia! Như vậy là vừa đủ, này các người thợ mộc, để các ông không có phóng dật.
– Nhưng bạch Thế Tôn, ở đây chúng con có đàn áp khác, còn áp bức hơn, còn bội phần áp bức hơn.
– Thế nào là sự đàn áp khác, này các người thợ mộc, còn áp bức hơn, còn bội phần áp bức hơn?
– Ở đây, bạch Thế Tôn, khi Vua Pasenadi nước Kosala muốn đi ra viếng thăm khu vườn, thời các con voi của Vua Pasenadi nước Kosala cần phải được chúng con chuẩn bị và trang sức, và các cung phi khả ái, khả ý của Vua Pasenadi nước Kosala cần phải được chúng con đặt một người ngồi trước, một người ngồi sau. Bạch Thế Tôn, mùi hương của các cung phi ấy thật là thơm ngọt như một hộp nước hoa vừa được mở ra, các cung phi của vua được ướp với mùi thơm như vậy. Lại nữa, bạch Thế Tôn, thân xúc các cung phi này thật là mềm dịu như một túm bông hoa hồng, vì họ được nuôi dưỡng rất an lạc. Bạch Thế Tôn, trong lúc ấy, chúng con cần phải hộ trì cho voi, cần phải hộ trì cho các cung phi, cần phải hộ trì cho tự ngã nữa.
Dầu vậy, bạch Thế Tôn, chúng con không rõ biết sự khởi lên ái tâm đối với các cung phi ấy. Đây, bạch Thế Tôn, là đàn áp khác, còn áp bức hơn, còn bội phần áp bức hơn!
– Do vậy, này các người thợ mộc, chật hẹp là đời sống ở gia đình, đầy những bụi đời! Phóng khoáng giữa trời là đời sống người xuất gia! Như vậy là vừa đủ, này các người thợ mộc, để các người không có phóng dật!
Này các người thợ mộc, thành tựu bốn pháp, vị Thánh đệ tử là bậc Dự lưu, không còn bị thối đọa, quyết chắc chứng quả giác ngộ. Thế nào là bốn?
Ở đây, này các người thợ mộc, vị Thánh đệ tử thành tựu lòng tin bất động đối với đức Phật: “Đây là Thế Tôn, bậc Ứng Cúng... Phật, Thế Tôn.”... đối với Pháp... đối với chúng Tăng... Vị ấy sống ở gia đình với tâm gột sạch cấu uế, xan tham. Vị ấy thường bố thí, bàn tay rộng mở, ưa thích từ bỏ, thích được nhờ cậy, thích thú chia sẻ vật được bố thí. Thành tựu bốn pháp này, này các người thợ mộc, vị Thánh đệ tử là bậc Dự lưu, không còn bị thối đọa, quyết chắc chứng quả giác ngộ.
Này các người thợ mộc, các ông thành tựu lòng tin bất động đối với đức Phật: “Đây là Thế Tôn, bậc Ứng Cúng... Phật, Thế Tôn.”... đối với Pháp... đối với chúng Tăng... Trong gia đình các người, phàm có vật được bố thí nào, tất cả đều được chia sẻ hoàn toàn và vô tư cho những vị có trì giới và các thiện nhân.
Các ông nghĩ thế nào, này các người thợ mộc, có bao nhiêu người ở tại Kosala có thể ngang bằng các ông về phần chia vật bố thí?
– Thật lợi đắc cho chúng con, bạch Thế Tôn! Thật khéo lợi đắc cho chúng con, bạch Thế Tôn, được Thế Tôn biết chúng con như vậy!