Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// V. THIÊN ĐẠI/ 48. TƯƠNG ƯNG CĂN/ V. PHẨM GIÀ

II. KINH BÀ-LA-MÔN UṆṆĀBHA (Uṇṇābhabrāhmaṇasutta) (S. V. 217)
512. Nhân duyên ở Sāvatthi.
Rồi Bà-la-môn Uṇṇābha đi đến Thế Tôn; sau khi đến, nói lên với Thế Tôn những lời chào đón hỏi thăm; sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu, liền ngồi xuống một bên. Ngồi một bên, Bà-la-môn Uṇṇābha thưa Thế Tôn:
– Có năm căn này, thưa Tôn giả Gotama, đối cảnh khác nhau (nānāvisayāni), hành cảnh khác nhau (nānāgocarāni), chúng không dung nạp (paccanubhonti) hành cảnh đối cảnh của nhau. Thế nào là năm? Nhãn căn, nhĩ căn, tỷ căn, thiệt căn, thân căn. Thưa Tôn giả Gotama, năm căn này, đối cảnh khác nhau, hành cảnh khác nhau, chúng không dung nạp hành cảnh đối cảnh của nhau, thời cái gì làm chỗ quy tựa cho chúng? Và cái gì dung nạp hành cảnh đối cảnh của chúng?
– Này Bà-la-môn, có năm căn này, đối cảnh khác nhau, hành cảnh khác nhau, chúng không dung nạp hành cảnh đối cảnh của nhau. Thế nào là năm? Nhãn căn... thân căn. Này Bà-la-môn, năm căn này, đối cảnh khác nhau, hành cảnh khác nhau, chúng không dung nạp hành cảnh đối cảnh của nhau, ý làm chỗ quy tựa cho chúng, ý dung nạp hành cảnh đối cảnh của chúng.
– Nhưng thưa Tôn giả Gotama, cái gì làm chỗ quy tựa cho ý?
– Này Bà-la-môn, niệm là chỗ quy tựa cho ý.
– Nhưng thưa Tôn giả Gotama, cái gì làm chỗ quy tựa cho niệm?
– Này Bà-la-môn, giải thoát là chỗ quy tựa cho niệm.
– Nhưng thưa Tôn giả Gotama, cái gì làm chỗ quy tựa cho giải thoát?
– Này Bà-la-môn, Niết-bàn là chỗ quy tựa cho giải thoát.
– Nhưng thưa Tôn giả Gotama, cái gì là chỗ quy tựa cho Niết-bàn?
– Này Bà-la-môn, câu hỏi đi quá xa (ajjhaparaṃ) không thể nắm được chỗ tận cùng của câu hỏi. Này Bà-la-môn, Phạm hạnh được sống để thể nhập Niếtbàn, Phạm hạnh lấy Niết-bàn làm mục đích, lấy Niết-bàn làm cứu cánh.
Rồi Bà-la-môn Uṇṇābha hoan hỷ tín thọ lời Thế Tôn thuyết, từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Thế Tôn, thân bên hữu hướng về Ngài rồi ra đi.
Sau khi Bà-la-môn Uṇṇābha ra đi không bao lâu, Thế Tôn bảo các Tỷ-kheo:
– Ví như, này các Tỷ-kheo, một cái nhà có nóc nhọn, hay một giảng đường có nóc nhọn với cửa sổ hướng về phía Đông, khi mặt trời mọc và các tia nắng chiếu vào ngang qua cửa sổ, chúng dựa vào chỗ nào?³²
– Chúng dựa trên bức tường phía Tây, bạch Thế Tôn.
– Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, lòng tin của Bà-la-môn Uṇṇābha hướng về, căn cứ, được an trú trên Như Lai. Lòng tin ấy kiên cố, không bị Sa-môn, Bà-lamôn, thiên, ma, Phạm thiên hay một ai ở đời có thể chiếm đoạt. Nếu trong lúc này, này các Tỷ-kheo, Bà-la-môn Uṇṇābha bị mệnh chung, không có một kiết sử nào có thể cột để kéo Bà-la-môn Uṇṇābha trở lui về đời này.³³

Tham chiếu:
³² Xem KS. II. 71.
³³ Vị ấy chứng quả A-na-hàm. Tham khảo: S. V. 178; KS. V. 156 (kinh 396 ở trước).