Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// V. THIÊN ĐẠI/ 45. TƯƠNG ƯNG ĐẠO/ V. PHẨM KHÔNG PHÓNG DẬT LƯỢC THUYẾT

I. KINH NHƯ LAI (Tathāgatasutta) (S. V. 43)
I. VIỄN LY²⁷
139. Nhân duyên ở Sāvatthi.
– Cũng như, này các Tỷ-kheo, đối với tất cả loại hữu tình không chân, hay có hai chân, hay có bốn chân, hay có nhiều chân, có sắc hay không sắc, có tưởng hay không tưởng, hay không có tưởng và không không có tưởng; Như Lai, bậc A-la-hán Chánh Đẳng Giác, được gọi là tối thượng. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, phàm có thiện pháp gì, tất cả đều lấy không phóng dật làm căn bản, đều lấy không phóng dật làm chỗ quy tụ.²⁸ Không phóng dật được gọi là tối thượng đối với tất cả pháp ấy.
Với Tỷ-kheo không phóng dật, này các Tỷ-kheo, chờ đợi rằng Thánh đạo tám ngành được tu tập, Thánh đạo tám ngành được làm cho sung mãn. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là Tỷ-kheo không phóng dật, tu tập Thánh đạo tám ngành và làm cho sung mãn Thánh đạo tám ngành?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập chánh tri kiến liên hệ đến viễn ly, liên hệ đến ly tham, liên hệ đến đoạn diệt, hướng đến từ bỏ... tu tập chánh định liên hệ đến viễn ly, liên hệ đến ly tham, liên hệ đến đoạn diệt, hướng đến từ bỏ. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo không phóng dật, tu tập Thánh đạo tám ngành, làm cho sung mãn Thánh đạo tám ngành.
(Ba phần khác về “Viễn ly” cũng được thuyết tương tự).
II. NHIẾP PHỤC THAM
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập chánh tri kiến, lấy nhiếp phục tham làm cứu cánh, lấy nhiếp phục sân làm cứu cánh, lấy nhiếp phục si làm cứu cánh... tu tập chánh định, lấy nhiếp phục tham làm cứu cánh, lấy nhiếp phục sân làm cứu cánh, lấy nhiếp phục si làm cứu cánh...
III. BẤT TỬ
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập chánh tri kiến, lấy bất tử làm chỗ hội nhập, lấy bất tử làm mục đích, lấy bất tử làm cứu cánh... tu tập chánh định, lấy bất tử làm chỗ hội nhập, lấy bất tử làm mục đích, lấy bất tử làm cứu cánh...
IV. NIẾT-BÀN
Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập chánh tri kiến, thiên về Niết-bàn, hướng về Niết-bàn, xuôi về Niết-bàn... tu tập chánh định, thiên về Niết-bàn, hướng về Niết-bàn, xuôi về Niết-bàn...

Tham chiếu:
²⁷ Bản Pāli trình bày liên tục kinh 139. Bản tiếng Anh của PTS phân chia kinh 139, mục I. Tathāgata (Như Lai) thành 4 phần: I. Seclusion (Viễn ly); II. Ending in Restraint of Passion (Nhiếp phục tham); III. Ending in the Deathless (Bất tử); IV. Ending in Nibbāna (Niết-bàn).
²⁸ Samosaraṇā. Xem phần sau và KS. III. 132ff.