Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// V. THIÊN ĐẠI/ 45. TƯƠNG ƯNG ĐẠO/ I. PHẨM VÔ MINH

IV. KINH BÀ-LA-MÔN JĀṆUSSOṆI (Jāṇussoṇibrāhmaṇasutta)² (S. V. 4)
4. Nhân duyên ở Sāvatthi.
Tôn giả Ānanda, vào buổi sáng, đắp y, cầm y bát, đi vào Sāvatthi để khất thực.
Rồi Tôn giả Ānanda thấy Bà-la-môn Jāṇussonī đi xe ra khỏi Sāvatthi, cỗ xe toàn ngựa trắng kéo. Trắng là những con ngựa kéo xe. Trắng là những đồ trang sức. Trắng là cỗ xe. Trắng là những bộ phận tùy thuộc (parivāra). Trắng là những sợi dây cương. Trắng là cây gậy thúc ngựa. Trắng là cái lọng. Trắng là cái khăn đội. Trắng là những quần áo. Trắng là giày mang. Và được quạt với cái quạt trắng. Quần chúng thấy vậy, liền nói: “Thật là cỗ xe thù thắng!³ Thật là cỗ xe thù thắng về dung sắc!”
Rồi Tôn giả Ānanda đi khất thực ở Sāvatthi xong, sau bữa ăn, trên con đường trở về, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi một bên, Tôn giả Ānanda bạch Thế Tôn:
– Ở đây, bạch Thế Tôn, vào buổi sáng, con đắp y, cầm y bát và đi vào Sāvatthi để khất thực. Bạch Thế Tôn, con thấy Bà-la-môn Jāṇussonī đi xe ra khỏi Sāvatthi, cỗ xe toàn ngựa trắng kéo. Trắng là những con ngựa kéo xe... “Thật là cỗ xe thù thắng! Thật là cỗ xe thù thắng về dung sắc!” Bạch Thế Tôn, Thế Tôn có thể nói lên cỗ xe thù thắng trong Pháp và Luật này?
Thế Tôn nói:
– Có thể được, này Ānanda. Thánh đạo tám ngành này, này Ānanda, là đồng nghĩa với cỗ xe thù thắng, cỗ xe pháp này. Vô thượng là sự chinh phục trong chiến trận.⁴
Chánh tri kiến, này Ānanda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si. Chánh tư duy, này Ānanda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si. Chánh ngữ... chánh nghiệp... chánh mạng... chánh tinh tấn... chánh niệm... chánh định, này Ānanda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
Này Ānanda, chính với pháp môn này, các ông cần phải hiểu như thế này: “Cỗ xe thù thắng, cỗ xe pháp, vô thượng là sự chinh phục trong chiến trận, là đồng nghĩa với Thánh đạo tám ngành này.”
Thế Tôn thuyết giảng như vậy. Thiện Thệ nói như vậy xong, bậc Đạo Sư lại nói thêm:

Ai được tín, trí tuệ,
Thường xuyên liên kết lại,
Lấy hổ thẹn làm cán,
Lấy ý làm ách xe,
Niệm là người đánh xe.
Biết hộ trì, phòng hộ,
Cỗ xe lấy giới luật,
Làm vật dụng cho xe,
Thiền là trục bánh xe,
Tinh tấn là bánh xe,
Xả là định thường hằng,
Vô dục là nệm xe,
Vô sân và vô hại,
Viễn ly là binh khí,
Nhẫn nhục là áo giáp,⁵
An ổn khỏi khổ ách,
Làm mục đích đạt đến,
Cỗ xe được chuyển vận.
Pháp này tự ngã làm,
Trở thành thuộc tự ngã,
Là cỗ xe thù thắng,
Vô thượng, không sánh bằng.
Ngồi trên cỗ xe ấy,
Bậc trí thoát ly đời,
Chắc chắn, không sai chạy,
Họ đạt được chiến thắng.⁶

Tham chiếu:
² Bản tiếng Anh của PTS: The Brahmin, nghĩa là Bà-la-môn.
³ SA. III. 121: Brahma = Seṭṭha, có nghĩa là tuyệt vời, thù thắng.
⁴ SA. III. 121: Chỉ cho các kiết sử phiền não.
⁵ Bản Tích Lan viết vammasannāha, cùng nghĩa là chiếc áo choàng.
⁶ Tham khảo ví dụ về xe trong KS. I. 45.