Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// IV. THIÊN SÁU XỨ/ 41. TƯƠNG ƯNG CITTA

IX. KINH LÕA THỂ KASSAPA (Acelakassapasutta)¹⁶ (S. IV. 300)
351. Lúc bấy giờ, lõa thể Kassapa đã đi đến Macchikāsaṇḍa, một bạn cũ của gia chủ Citta khi còn là gia chủ.
Gia chủ Citta nghe lõa thể Kassapa, một bạn cũ của mình khi còn là gia chủ, đã đến Macchikāsaṇḍa.
Rồi gia chủ Citta đi đến lõa thể Kassapa; sau khi đến, nói lên với lõa thể Kassapa những lời chào đón hỏi thăm, sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu liền ngồi xuống một bên. Ngồi một bên, gia chủ Citta nói với lõa thể Kassapa:
– Tôn giả Kassapa, Tôn giả xuất gia đã bao lâu?
– Này gia chủ, ta đã xuất gia khoảng ba mươi năm.
– Thưa Tôn giả, trong ba mươi năm ấy, Tôn giả có chứng được pháp Thượng nhân¹⁷ nào, tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh nào và được lạc trú?
– Này gia chủ, trong suốt ba mươi năm ấy, ta không chứng được và không được lạc trú một pháp Thượng nhân nào, một tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh nào, ngoại trừ sự lõa thể, sự trọc đầu, sự phủi bụi và đất cát.¹⁸
Khi nghe nói vậy, gia chủ Citta nói với lõa thể Kassapa:
– Thật là bất tư nghì, thật là hy hữu, Chánh pháp được thuyết trong suốt ba mươi năm ấy, không chứng được, không được lạc trú một pháp Thượng nhân nào, một tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh nào!
– Này gia chủ, đã bao lâu ông làm người cư sĩ?
– Thưa Tôn giả, tôi thành người cư sĩ đã được ba mươi năm.
– Trong suốt ba mươi năm ấy, này gia chủ, ông có chứng được và được lạc trú pháp Thượng nhân nào, tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh nào?
– Sao lại không vậy được, thưa Tôn giả! Nếu tôi muốn, thưa Tôn giả, tôi ly dục, ly pháp bất thiện, chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, có tầm có tứ. Nếu tôi muốn, thưa Tôn giả, tôi tịnh chỉ tầm và tứ... chứng và trú Thiền thứ hai. Nếu tôi muốn, thưa Tôn giả, ly hỷ... tôi chứng và trú Thiền thứ ba. Nếu tôi muốn, thưa Tôn giả, đoạn tận lạc... tôi chứng và trú Thiền thứ tư. Nếu tôi mệnh chung sớm hơn Thế Tôn, thưa Tôn giả, không có gì lạ, nếu Thế Tôn sẽ nói về tôi như sau: “Không có một kiết sử nào, do bị trói buộc bởi kiết sử ấy, Citta trở lui tại thế giới này nữa.”
Khi nghe nói vậy, lõa thể Kassapa nói với gia chủ Citta:
– Thật là vi diệu, thưa Tôn giả! Thật là hy hữu, thưa Tôn giả, Chánh pháp được khéo thuyết. Một gia chủ mặc áo trắng lại có thể chứng đạt được, lại có thể lạc trú pháp Thượng nhân, tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh! Thưa gia chủ, hãy cho tôi được xuất gia trong Pháp, Luật này. Hãy cho tôi thọ Đại giới.
Rồi gia chủ Citta đưa lõa thể Kassapa đến một số Tỷ-kheo trưởng lão; sau khi đến, thưa với các Tỷ-kheo trưởng lão:
– Bạch chư Thượng tọa, lõa thể Kassapa này là một người bạn của chúng con khi chúng con còn là gia chủ. Chư Thượng tọa hãy cho người này xuất gia, cho thọ Đại giới. Con sẽ cố gắng cúng dường các vật liệu như y, đồ ăn khất thực, sàng tọa, dược phẩm trị bệnh.
Lõa thể Kassapa được xuất gia trong Pháp và Luật này, được thọ Đại giới. Được thọ Đại giới không bao lâu, Tôn giả Kassapa sống một mình, an tịnh, không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần. Không bao lâu, vị ấy đạt được mục đích mà các thiện nam tử chơn chánh xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình hướng đến, đó là Vô thượng cứu cánh của Phạm hạnh, tự mình chứng tri với thượng trí, chứng đạt và an trú. Vị ấy biết rõ: “Sanh đã tận, Phạm hạnh đã thành, những việc nên làm đã làm, không còn trở lại đời này nữa.”
Và Tôn giả Kassapa trở thành một vị A-la-hán nữa.

Tham chiếu:
¹⁶ Bản tiếng Anh của PTS: The Unclothed (Ascetic), nghĩa là Lõa thể (đạo sĩ).
¹⁷ Uttarimanussadhammā. SA. III. 100 giải thích 10 điều thiện (3 điều về thân, 4 điều về lời nói, 3 điều về ý nghĩ) thiết lập nên đời sống của một người hiền thiện.
¹⁸ Pavāḷanipphoṭanāyā. SA. III. 100 giải thích là một bó lông công làm chổi quét bụi, sạn nơi chỗ đất ngồi; đây là một khổ hạnh của người tu theo phái lõa thể.