Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// IV. THIÊN SÁU XỨ/ 35. TƯƠNG ƯNG SÁU XỨ/ PHẦN BA: NĂM MƯƠI KINH THỨ BA/ XIII. PHẨM GIA CHỦ

VII. KINH HĀLIDDIKĀNI (Hāliddikānisutta) (S. IV. 115)
130. Một thời, Tôn giả Mahākaccāna trú giữa dân chúng Avanti, tại Kuraraghara, trong một hang núi.
Rồi gia chủ Hāliddikāni đi đến Tôn giả Mahākaccāna...
Ngồi xuống một bên, gia chủ Hāliddikāni thưa với Tôn giả Mahākaccāna:
– Thưa Tôn giả, Thế Tôn nói như sau: “Do duyên sai biệt về giới, khởi lên sai biệt về xúc. Do duyên sai biệt về xúc, khởi lên sai biệt về thọ.” Như thế nào, thưa Tôn giả, do duyên sai biệt về giới, khởi lên sai biệt về xúc; do duyên sai biệt về xúc, khởi lên sai biệt về thọ?⁶⁹
– Ở đây, này gia chủ, Tỷ-kheo khi mắt thấy sắc khả ý, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ nhãn thức có lạc xúc. Do duyên lạc xúc, khởi lên lạc thọ. Khi mắt thấy sắc bất khả ý, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ nhãn thức có khổ xúc. Do duyên khổ xúc, khởi lên khổ thọ. Khi mắt thấy sắc trú xả, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ nhãn thức có bất khổ bất lạc xúc. Do duyên bất khổ bất lạc xúc, khởi lên bất khổ bất lạc thọ.
Lại nữa, này gia chủ, khi tai nghe tiếng... khi mũi ngửi hương... khi lưỡi nếm vị... khi thân cảm xúc... khi ý biết pháp khả ý, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ ý thức có lạc xúc. Do duyên lạc xúc, khởi lên lạc thọ. Khi ý biết pháp bất khả ý, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ ý thức có khổ xúc. Do duyên khổ xúc, khởi lên khổ thọ. Khi ý biết pháp trú xả, nghĩ rằng: “Đây là vậy, đây là vậy”, được biết rõ ý thức có bất khổ bất lạc xúc. Do duyên bất khổ bất lạc xúc, khởi lên bất khổ bất lạc thọ.
Như vậy, này gia chủ, do duyên sai biệt về giới, khởi lên sai biệt về xúc. Do duyên sai biệt về xúc, khởi lên sai biệt về thọ.

Tham chiếu:
⁶⁹ Xem S. II. 141.