Tam tạng Thánh điển PGVN 03  » Tam tạng Thượng Tọa bộ 03 »

Kinh Tương Ưng Bộ
HT. Thích Minh Châu dịch

Mục Lục

Phật giáo nguyên thuỷ/ Kinh Tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// II. THIÊN NHÂN DUYÊN/ 21.  TƯƠNG ƯNG TỶ-KHEO 

III. KINH CÁI GHÈ (Ghaṭasutta)3 (S. II. 275)

237. Như vầy tôi nghe.

Một thời, Thế Tôn ở Sāvatthi (Xá-vệ), Jetavana (Kỳ-đà Lâm), tại vườn ông Anāthapiṇḍika (Cấp Cô Độc).

Lúc bấy giờ, Tôn giả Sāriputta và Tôn giả Mahāmoggallāna cùng ở Rājagaha (Vương Xá), Veḷuvana (Trúc Lâm), tại chỗ nuôi dưỡng các con sóc, chung một tinh xá.

Rồi Tôn giả Sāriputta, từ chỗ độc cư thiền tịnh đứng dậy, đi đến Tôn giả Mahāmoggallāna; sau khi đến, nói lên với Tôn giả Mahāmoggallāna những lời chào đón hỏi thăm; sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu, bèn ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tôn giả Sāriputta nói với Tôn giả Mahāmoggallāna:

– Này Hiền giả Moggallāna, các căn của Hiền giả thật là tịch tịnh; sắc mặt thật là thanh tịnh, trong sáng! Có phải hôm nay Tôn giả Mahāmoggallāna an trú với sự an trú tịnh lạc?

– Thưa Hiền giả, hôm nay tôi an trú với sự an trú thô thiển.4 Tôi có được một cuộc pháp thoại.

– Với ai, Tôn giả Mahāmoggallāna có được một cuộc đàm luận về Chánh pháp?

– Thưa Hiền giả, tôi có một cuộc pháp thoại với Thế Tôn.

– Ở xa, thưa Hiền giả, là Thế Tôn. Hiện nay Thế Tôn ở Sāvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anāthapiṇḍika. Có phải Tôn giả Mahāmoggallāna đi đến Thế Tôn bằng thần thông, hay Thế Tôn đi đến Tôn giả Mahāmoggallāna bằng thần thông?

– Thưa Hiền giả, tôi không đi đến Thế Tôn bằng thần thông. Và Thế Tôn cũng không đi đến tôi bằng thần thông. Tôi như thế nào, thời Thế Tôn được Thiên nhãn thanh tịnh, cả Thiên nhĩ như vậy. Thế Tôn như thế nào, thời tôi được Thiên nhãn thanh tịnh, cả Thiên nhĩ như vậy.

– Như thế nào là cuộc pháp thoại giữa Tôn giả Mahāmoggallāna với Thế Tôn?

– Ở đây, thưa Hiền giả, tôi bạch với Thế Tôn: “Bạch Thế Tôn, ở đây, tinh cần, tinh tấn (āraddhavīriyo), được gọi là tinh cần, tinh tấn. Như thế nào, bạch Thế Tôn, là tinh cần, tinh tấn?”

Khi được nghe nói vậy, thưa Hiền giả, Thế Tôn nói với tôi: “Ở đây, này Moggallāna, Tỷ-kheo sống tinh cần, tinh tấn: ‘Dầu cho da, dây gân và xương có khô héo, dầu thịt và máu có héo tàn trên thân tôi; cái gì có thể lấy sức lực của người, tinh tấn của người, nỗ lực của người có thể đạt được; nếu chưa đạt được, thời tinh tấn sẽ không bao giờ dừng nghỉ.’ Như vậy, này Moggallāna, là sự tinh cần, tinh tấn.”

Như vậy, này Hiền giả, là cuộc pháp thoại giữa Thế Tôn và tôi.

– Ví như, này Hiền giả, một đống hòn sạn nhỏ đem đặt dài theo Hy-mã-lạp sơn, vua các loài núi. Cũng vậy, là chúng tôi được đem đặt dài theo Tôn giả Mahāmoggallāna. Mong rằng Tôn giả Mahāmoggallāna, bậc Đại thần thông, Đại uy lực, nếu muốn hãy sống cho đến một kiếp.

– Ví như, này Hiền giả, một nắm muối nhỏ được đem đặt dài theo một ghè muối lớn. Cũng vậy, là chúng tôi được đem đặt dài theo Tôn giả Sāriputta.

Tôn giả Sāriputta được Thế Tôn dùng nhiều phương tiện xưng tán, tán thán, tán dương:

Như vị Xá-lợi-phất,
Về trí tuệ, giới luật,
Và cả về tịch tịnh,
Ông là bậc Đệ nhất,
Tỷ-kheo đạt bỉ ngạn,
Cũng là bậc Tối thượng.

Như vậy, hai bậc Long tượng ấy (Nāga) cùng nhau hoan hỷ, tán thán trong câu chuyện khéo nói, khéo thuyết.

Tham chiếu:
³ Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.503. 0132c08).
⁴ Chú giải: Thể theo nghĩa thuộc sắc pháp, thuộc vật chất, so sánh với tâm pháp. Ngài Moggallāna tu tập Thiên nhãn và Thiên nhĩ thuộc thô pháp.