Phật giáo nguyên thuỷ/ Kinh Tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// II. THIÊN NHÂN DUYÊN/ 12. TƯƠNG ƯNG NHÂN DUYÊN/ II. PHẨM ĐỒ ĂN

VIII. KINH TIMBARUKA (Timbarukasutta)²⁰ (S. II. 22)
18. Trú ở Sāvatthi. Rồi du sĩ Timbaruka đi đến Thế Tôn; sau khi đến, nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, du sĩ Timbaruka bạch Thế Tôn:

– Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ tự mình làm ra?

Thế Tôn đáp:

– Không phải vậy, này Timbaruka.

– Thưa Tôn giả Gotama, vậy có phải lạc, khổ do người khác làm ra?

Thế Tôn đáp:

– Không phải vậy, này Timbaruka.

– Thưa Tôn giả Gotama, vậy có phải lạc, khổ do tự mình làm ra và do người khác làm ra?

Thế Tôn đáp:

– Không phải vậy, này Timbaruka.

– Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ không do tự mình làm ra, không do người khác làm ra, vậy có phải lạc, khổ do tự nhiên sanh?

Thế Tôn đáp:

– Không phải vậy, này Timbaruka.

– Thưa Tôn giả Gotama, vậy có phải không có lạc, khổ?

– Này Timbaruka, không phải không có lạc, khổ. Này Timbaruka, có lạc, khổ.

– Nếu vậy, Tôn giả Gotama không biết, không thấy lạc, khổ?

– Này Timbaruka, không phải Ta không biết, không thấy lạc, khổ. Này Timbaruka, Ta biết lạc, khổ. Này Timbaruka, Ta thấy lạc, khổ.

– Được hỏi: “Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ do tự mình làm ra?” Ngài trả lời: “Không phải vậy, này Timbaruka.” Được hỏi: “Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ do người khác làm ra?” Ngài trả lời: “Không phải vậy, này Timbaruka.” Được hỏi: “Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ do tự mình làm ra và do người khác làm ra?” Ngài đáp: “Không phải vậy, này Timbaruka.” Được hỏi: “Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ không phải do tự mình làm ra, không do người khác làm ra, có phải lạc, khổ do tự nhiên sanh?” Ngài đáp: “Không phải vậy, này Timbaruka.” Được hỏi: “Thưa Tôn giả Gotama, có phải lạc, khổ không có?” Ngài đáp: “Này Timbaruka, không phải không có lạc, khổ, này Timbaruka, có lạc, khổ.” Được hỏi: “Như vậy, Tôn giả Gotama không biết, không thấy lạc, khổ?” Ngài đáp: “Này Timbaruka, không phải Ta không biết, không thấy lạc, khổ. Này Timbaruka, Ta biết lạc, khổ. Này Timbaruka, Ta thấy lạc, khổ.” Vậy Tôn giả Gotama hãy nói lên cho con về lạc, khổ. Vậy Tôn giả Gotama hãy thuyết cho con về lạc, khổ!

– “Sự cảm thọ và người cảm thọ là cùng một người.”²¹ Này Timbaruka, như ông nói ban đầu: “Lạc, khổ do tự mình làm ra”, Ta nói không phải vậy.

“Cảm thọ và người cảm thọ là khác nhau”, này Timbaruka, như vậy đối với người bị cảm thọ: “Lạc, khổ do người khác làm ra”, Ta nói không phải vậy.

Này Timbaruka, từ bỏ hai cực đoan ấy, Như Lai thuyết pháp theo Trung đạo.

Vô minh duyên hành, hành duyên thức... (như trên). Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này tập khởi. Do ly tham, đoạn diệt hoàn toàn vô minh nên các hành diệt. Do các hành diệt nên thức diệt... (như trên). Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt.

Khi được nghe nói vậy, du sĩ Timbaruka bạch Thế Tôn: 

– Thật vi diệu thay, thưa Tôn giả Gotama!... (như trên). Và nay con xin quy y Tôn giả Gotama, quy y Pháp, quy y chúng Tỷ-kheo. Xin Tôn giả Gotama nhận con làm đệ tử cư sĩ, từ nay cho đến mạng chung, con trọn đời quy ngưỡng.

Tham chiếu:
²⁰ Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.303. 0086b24).
²¹ Sā vedanā, so vedayati: Cảm thọ và người cảm thọ. SA. II. 36 giải thích so vediyati là cảm thọ như là kết quả, còn sā vedanā là cảm thọ như là nhân.