Phật giáo nguyên thuỷ/ Kinh Tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// II. THIÊN NHÂN DUYÊN/ 12. TƯƠNG ƯNG NHÂN DUYÊN/ II. PHẨM ĐỒ ĂN

V. KINH KACCĀNAGOTTA (Kaccānagottasutta)¹⁵ (S. II. 16)
15. Trú ở Sāvatthi (Xá-vệ). Rồi Tôn giả Kaccānagotta (Ca-chiên-diên thị) đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tôn giả Kaccānagotta bạch Thế Tôn:

– “Chánh kiến, chánh kiến”, bạch Thế Tôn, được nói đến như vậy. Bạch Thế Tôn, cho đến như thế nào là chánh kiến?

– Này Kaccāna, thế giới này phần lớn y chỉ vào hai cực đoan này: Có và không có.¹⁶

Này Kaccāna, ai với chánh trí tuệ thấy như chơn thế giới tập khởi, vị ấy không chấp nhận thế giới là không có. Này Kaccāna, ai với chánh trí tuệ thấy như chơn thế giới đoạn diệt, vị ấy không chấp nhận thế giới là có.

Này Kaccāna, chấp thủ phương tiện và bị thiên kiến trói buộc, phần lớn thế giới này là vậy. Và ai với tâm không trú trước, không chấp thủ phương tiện ấy; không chấp thủ thiên chấp tùy miên ấy; không có chấp trước, không trú trước, vị ấy không có nghĩ: “Đây là tự ngã của tôi.” Khi khổ sanh thời xem là sanh, khi khổ diệt thời xem là diệt; vị ấy không có nghi ngờ, không có phân vân, không duyên vào ai khác, trí ở đây là của vị ấy. Cho đến như vậy, này Kaccāna, là chánh kiến.

“Tất cả là có”, này Kaccāna, là cực đoan thứ nhất. “Tất cả là không có”, là cực đoan thứ hai.

Xa lìa hai cực đoan ấy, này Kaccāna, Như Lai thuyết pháp theo Trung đạo.

Vô minh duyên hành. Hành duyên thức... (như trên). Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này tập khởi. Nhưng do ly tham, đoạn diệt vô minh một cách hoàn toàn nên các hành diệt. Do các hành diệt nên thức diệt... (như trên). Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt.

Tham chiếu:
¹⁵ Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.301. 0085c17); Tạp. 雜 (T.02. 0099.262. 0066b06).
¹⁶ Chú giải giải thích những ai thấy có sự đoạn diệt của sự vật thì chấp đoạn, những ai thấy được có sựtập khởi của sự vật thì chấp thường.