Phật giáo nguyên thuỷ/ Kinh Tạng Pali/ Kinh Tương Ưng Bộ// I. THIÊN CÓ KỆ/ 1. TƯƠNG ƯNG CHƯ THIÊN/ IV. PHẨM QUẦN TIÊN

II. KINH XAN THAM (Maccharisutta)⁴⁰ (S. I. 18)
　　 32. Một thời, Thế Tôn trú ở Sāvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anāthapiṇḍika.
　　 Rồi rất nhiều quần tiên Satullapa, sau khi đêm đã gần mãn, với dung sắc thù thắng chói sáng toàn vùng Jetavana, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi đứng một bên. Đứng một bên, một vị thiên nói lên bài kệ này trước Thế Tôn:

Vì xan tham, phóng dật, 
Như vậy không bố thí. 
Ai ước mong công đức, 
Có trí nên bố thí.

　　 Rồi một vị thiên khác nói lên bài kệ này trước Thế Tôn:

Điều kẻ xan tham sợ, 
Nên không dám bố thí. 
Sợ ấy đến với họ,
Chính vì không bố thí. 
Điều kẻ xan tham sợ, 
Chính là đói và khát, 
Kẻ ngu phải cảm thọ, 
Đời này và đời sau. 

Vậy hãy chế xan tham, 
Bố thí nhiếp cấu uế, 
Chúng sanh vững an trú, 
Công đức trong đời sau.

　　 Rồi một vị thiên khác nói lên bài kệ này trước Thế Tôn:

Không chết giữa người chết, 
Như thiện hữu trên đường, 
San sẻ lương thực hiếm, 
Thường pháp là như vậy. 

Kẻ ít vui san sẻ,
Kẻ nhiều không muốn cho, 
Bố thí từ kẻ khó,
Trị giá gấp ngàn lần.

　　 Rồi một vị thiên khác nói lên bài kệ này trước Thế Tôn: 

Khó thay sự đem cho,
Khó thay làm hạnh ấy. 
Kẻ ác không làm theo, 
Khó theo⁴¹ pháp bậc lành! 

Do vậy kẻ hiền, ác, 
Sanh thú phải sai khác, 
Kẻ ác sanh địa ngục, 
Người lành lên cõi trời.

　　 Rồi một vị thiên khác bạch Thế Tôn:
　　 – Bạch Thế Tôn, trong tất cả các vị ấy, vị nào đã nói một cách tốt đẹp?
　　 – Về vấn đề này, tất cả các ông đã nói một cách tốt đẹp. Tuy vậy, hãy nghe lời Ta nói:

Sở hành vẫn chơn chánh, 
Dầu phải sống vụn vặt, 
Dầu phải nuôi vợ con, 
Với đồ ăn lượm lặt,⁴² 
Nhưng vẫn bố thí được, 
Từ vật chứa ít ỏi,
Từ ngàn người bố thí, 
Từ trăm ngàn vật cho, 
Trị giá không ngang bằng, 
Kẻ bố thí như vậy.⁴³

　　 Rồi một vị thiên khác nói lên bài kệ này với Thế Tôn: 

Vì sao họ bố thí,
Rộng lớn nhiều như vậy, 
Trị giá không ngang bằng, 
Kẻ nghèo, chơn bố thí? 
Sao ngàn người bố thí, 
Từ trăm ngàn vật cho, 
Trị giá không ngang bằng, 
Kẻ bố thí như vậy?

　　 Rồi Thế Tôn nói lên bài kệ này với vị thiên ấy:

Có những người bố thí, 
Một cách bất bình thường, 
Sau khi chém và giết, 
Mới làm vơi nỗi sầu.
Sự bố thí như vậy,
Đầy nước mắt đánh đập, 
Trị giá không ngang bằng, 
Kẻ nghèo, chơn bố thí. 
Từ ngàn người bố thí,
Từ trăm ngàn vật cho, 
Trị giá không ngang bằng, 
Kẻ bố thí như vậy.

Tham chiếu:
⁴⁰ Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.1288. 0354c20); Biệt Tạp. 別雜 (T.02. 0100.286. 0473b23).
⁴¹ Durannayo = Duranvayo: Khó làm theo.
⁴² Chú giải: Những bông lúa rơi vãi trên sàn đập lúa.
⁴³ Kalāṃ. Theo nghĩa đen là một phần, một mẩu nhỏ.