Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ CHUYỆN NGẠ QUỶ/ DẪN LUẬN CHUYỆN NGẠ QUỶ /IV. PHẨM LỚN
§50. CHUYỆN NGẠ QUỶ CÁC NAM TỬ CỦA NHÀ TRIỆU PHÚ
(Seṭṭhiputtapetavatthu) 20 (Pv. 67; PvA. 279)
Bấy giờ, đức Thế Tôn đang trú tại Jetavana (Kỳ Viên), ở Sāvatthi (Xá-vệ).
Thời ấy, một hôm Ðại vương Pasenadi (Ba-tư-nặc) của nước Kosala (Kiều-tát-la), phục sức lộng lẫy, ngự trên mình voi với vẻ oai nghi đầy quyền lực đi dạo quanh thành. Nhà vua thấy trên thượng lầu của một nhà kia có một nữ nhân đang nhìn xuống, trông diễm lệ như một thiên nữ.
Lòng nhà vua đâm ra mê mẩn vì trí nhà vua vốn buông lung khó kiềm chế được. Vì thế, nhà vua ra hiệu cho một người ngồi kế sau mình. Và mọi việc được thực hiện giống như trong Chuyện ngạ quỷ Vua Ambasakkara, 21 nhưng có điểm khác biệt này.
Ở đây, người đàn ông ấy thực ra đã đến nơi trước khi hoàng hôn, nhưng cổng thành đã đóng. Vì thế, y buộc vào cột trụ của cổng thành gói đất đỏ và bó sen xanh mà y đã mang về và đi vào Kỳ Viên.
Bấy giờ trong lúc đang an giấc, giữa canh khuya, nhà vua nghe bốn vần này: “Sa, na, du, so” được thét vang một cách đau đớn.
Tương truyền, đây là bốn vần đầu của bốn câu kệ do bốn con trai một vị triệu phú thành Xá-vệ thốt ra. Vào thời hoa niên, họ đã tham đắm dục lạc và đi lại với vợ nhiều người khác, tạo nên điều thất đức. Khi từ trần, họ tái sanh vào địa ngục Lohakumbhī (Chảo Sắt) gần kinh thành ấy.
Nhà vua vô cùng kinh hãi, và rạng sáng ngày hôm sau liền kể cho vị tế sư nghe sự việc đã xảy ra. Vị ấy đang mong kiếm một số lợi nhuận, bèn thưa:
– Tâu Ðại vương, than ôi! Một đại họa xảy ra. Xin Ðại vương cử hành tế lễ đầy đủ bốn phần.
Nhà vua truyền lệnh thi hành việc này. Khi Hoàng hậu Mallikā (Mạt-lợi) nghe chuyện, liền thưa với nhà vua:
– Tâu Ðại vương, tại sao vì nghe lời của một Bà-la-môn, Ðại vương lại muốn làm một việc gây tổn thương và sát hại nhiều sanh vật như vậy? Nay Ðại vương nên tham kiến đức Thế Tôn, là bậc Minh Hạnh vô song và khi Ngài giải thích ra sao thì Ðại vương phải làm theo như vậy.
Sau đó, vị Ðại vương đến tham kiến bậc Ðạo sư và trình Ngài sự việc trên.
Ðức Thế Tôn bảo:
– Thưa Ðại vương, Ðại vương sẽ không gặp nguy hiểm nào vì việc ấy cả.
Rồi Ngài kể chuyện ngay từ đầu về tiếng thét của những người tái sanh vào địa ngục Chảo Sắt. Sau đó, Ngài đọc cho nhà vua nghe đầy đủ các vần kệ mà chúng đã bắt đầu thốt ra:
802-03.
Với người trong ngục bị hành thân,
Suốt cả thời gian sáu vạn năm,
Việc ấy khi nào thì chấm dứt?
– Sẽ không chấm dứt, chẳng sau cùng.
Bao giờ chấm dứt? – Không nhìn thấy,
Quả bạn và ta phạm lỗi lầm.
804.
Chúng ta đang phải sống đau thương,
Vì chúng ta không biết cúng dường,
Những vật cần cho khi có sẵn,
Ta không tạo chỗ trú an toàn.
805.
Quả thật khi từ biệt chốn đây,
Ðược làm người ở cõi đời này,
Ta nguyền hào phóng, chuyên trì giới,
Ta quyết làm nhiều thiện sự ngay.
Khi bậc Ðạo sư ngâm các vần kệ xong, Ngài thuyết pháp đầy đủ chi tiết.
Lúc kết thúc bài giảng, người đàn ông đã đi tìm đất đỏ và hoa sen ấy được an trú vào Sơ quả Dự lưu. Còn nhà vua, lòng đầy xúc động, liền bỏ tham đắm vợ người khác và hài lòng với vợ của mình.
Tham khảo:
20 Xem J. III. 47, Lohakumbhijātaka (Chuyện địa ngục Nồi Sắt), số §314.
21 Pv. 45, Ambasakkarapetavatthu (Chuyện ngạ quỷ Vua Ambasakkara), số §36.
