Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ TRƯỞNG LÃO NI KỆ/ CHƯƠNG IX. CHÍN KỆ (NAVAKANIPĀTA)

§62. KỆ NGÔN CỦA TRƯỞNG LÃO NI MẸ CỦA VAḌḌHA (Vaḍḍhamātutherīgāthā) (Thīg. 142; ThīgA.171)

Trong thời đức Phật hiện tại, cô được sanh ra ở thành phố Bharukaccha, trong một gia đình thường dân. Sau khi lập gia đình, cô sanh được một người con, đặt tên là Vaḍḍha và cô được biết là mẹ Vaḍḍha. Khi nghe một Tỷ-kheo thuyết pháp, cô trở thành một tín nữ, và giao lại con cho bà con, cô đi đến các Tỷ-kheo-ni và xuất gia.¹ Vaḍḍha đi thăm mẹ, đi một mình vào tinh xá Tỷ-kheo-ni và bị mẹ khiển trách như sau:

204.

Vaḍḍha, chớ bao giờ,
Rơi vào cõi tham dục,
Này con, chớ chia phần,
Trong đau khổ liên tục.

205.

Hạnh phúc là ẩn sĩ,
Không tham, nghi đoạn tận,
Sống mát lạnh, chế ngự,
Không còn các lậu hoặc.

206.

Ẩn sĩ ấy hành trì,
Con đường đạt chánh kiến,
Chấm dứt sự khổ đau,
Vaḍḍha, hãy tiến tu!

Rồi Vaḍḍha suy nghĩ: “Mẹ ta chắc đã chứng quả A-la-hán”, nên nói như sau:

207.

Với tự tín mẹ nói,
Mục đích này cho con,
Mẹ thân! Con nghĩ rằng,
Mẹ không còn tham dục.

208.

Vaḍḍha! Phàm hành gì,
Thấp, cao hay bậc trung,
Một tí nhỏ tham dục,
Không có ở nơi ta.

209.

Ta đoạn mọi lậu hoặc,
Không phóng dật, thiền tu,
Ba minh đã đạt được,
Làm xong lời Phật dạy.

Người con dùng lời khuyên của mẹ để tự sách tấn, đi vào tinh xá, ngồi trên chỗ mình thường ngồi, triển khai thiền quán và chứng quả A-la-hán. Suy tư trên hạnh phúc về quả chứng của mình, Vaḍḍha đi đến mẹ và nói lên chánh trí của mình:

210.

Vi diệu thay, mẹ ta!
Khích lệ, thúc đẩy ta,
Những kệ thuộc chơn đế,
Với lòng từ thương tưởng.

211.

Ta nghe lời mẹ dạy,
Lời giáo giới mẹ hiền,
Ta hành pháp cảm kích,
Ðạt an ổn khổ ách.

212.

Ta tinh tấn tinh cần,
Ngày đêm không biếng nhác,
Ðược mẹ khéo khích lệ,
Ta chứng tịnh tối thượng.

Chú thích
¹ Chỗ này có thêm câu chuyện về Trưởng lão Vaḍḍha được đề cập trong ThagA. II. 141, Vaḍḍhattheragāthāvaṇṇanā (Chú giải Kệ ngôn của Trưởng lão Vaḍḍha).