Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tiểu Bộ Quyển 1/ PHÁP CÚ/ I. PHẨM SONG YẾU

I. PHẨM SONG YẾU (YAMAKAVAGGA)¹ (Dh. 1)

1. Ý dẫn đầu các pháp,
Ý làm chủ, ý tạo.
Nếu với ý ô nhiễm,
Nói lên hay hành động,
Khổ não bước theo sau,
Như xe, chân vật kéo.

2. Ý dẫn đầu các pháp, 
Ý làm chủ, ý tạo.
Nếu với ý thanh tịnh, 
Nói lên hay hành động,
An lạc bước theo sau, 
Như bóng không rời hình.

3. “Nó mắng tôi, đánh tôi, 
Nó thắng tôi, cướp tôi.”
Ai ôm hiềm hận ấy, 
Hận thù không thể nguôi.²

4. “Nó mắng tôi, đánh tôi, 
Nó thắng tôi, cướp tôi.”
Không ôm hiềm hận ấy, 
Hận thù được tự nguôi.

5. Với hận diệt hận thù, 
Ðời này không có được,
Không hận diệt hận thù, 
Là định luật ngàn thu.

6. Người khác không hiểu biết, 
Chúng ta đây bị hại,
Chỗ ấy, ai biết được, 
Tranh luận được lắng êm.³

7. Ai sống nhìn tịnh tướng, 
Không hộ trì các căn,
Ăn uống thiếu tiết độ, 
Biếng nhác, chẳng tinh cần,
Ma uy hiếp kẻ ấy, 
Như cây yếu trước gió.⁴

8. Ai sống quán bất tịnh, 
Khéo hộ trì các căn,
Ăn uống có tiết độ, 
Có lòng tin, tinh cần,
Ma không uy hiếp được, 
Như núi đá trước gió.⁵

9. Ai mặc áo cà-sa,⁶ 
Tâm chưa rời uế trược,
Không tự chế, không thật, 
Không xứng áo cà-sa.⁷

 11. Không chơn tưởng chơn thật, 
Chơn thật thấy không chơn,
Chúng không đạt chơn thật, 
Do tà tư, tà hạnh.

12. Chơn thật biết chơn thật, 
Không chơn biết không chơn,
Chúng đạt được chơn thật, 
Do chánh tư, chánh hạnh.

13. Như ngôi nhà vụng lợp, 
Mưa liền xâm nhập vào,
Cũng vậy tâm không tu, 
Tham dục liền xâm nhập.⁹

14. Như ngôi nhà khéo lợp, 
Mưa không xâm nhập vào,
Cũng vậy tâm khéo tu, 
Tham dục không xâm nhập.¹⁰

16. Nay vui, đời sau vui, 
Làm phước hai đời vui,
Người ấy vui, an vui, 
Thấy nghiệp tịnh mình làm.

17. Nay than, đời sau than, 
Kẻ ác hai đời than,
Than rằng: “Ta làm ác”, 
Ðọa cõi dữ, than hơn.¹²

19. Nếu người nói nhiều kinh, 
Không hành trì, phóng dật,
Như kẻ chăn bò người, 
Không phần Sa-môn hạnh.¹³

 Tham khảo:

¹ Tham chiếu: Netti. 128; Pe. 23, 147; Vin. I. 337; Pháp cú kinh “Song yếu phẩm” 法句經雙要品 (T.04. 0210.9. 0562a11); Pháp cú kinh “Địa ngục phẩm” 法句經地獄品 (T.04. 0210.30. 0570a06); Pháp cú thí dụ kinh “Song yếu phẩm” 法句譬喻經雙要品 (T.04. 0211.9. 0582b26); Pháp tập yếu tụng kinh “Phạm chí phẩm” 法集要頌經梵志品 (T.04. 0213.31. 0795b06).

² Xem M. III. 152; Vin. I. 349; J. III. 212; Xuất diệu kinh “Phẫn nộ phẩm” 出曜經忿怒品 (T.04. 0212.15. 0693b19); Pháp tập yếu tụng kinh “Oán gia phẩm” 法集要頌經怨家品 (T.04. 0213.14. 0784a14).

³ Xem Thag. v. 275, 498; J. III. 211, 488; Vin. I. 337.

⁴Tham chiếu: Pháp tập yếu tụng kinh “Tương ưng phẩm” 法集要頌經相應品 (T.04. 0213.29. 0792c29).

⁵ Xem Pe. 60.

⁶ P. Kāsāva, S. Kāṣāya, H. 袈裟, cà-sa: Y màu vàng đậm, chỉ cho y phục của tu sĩ Phật giáo.

⁷ Xem Thag. v. 969, 970; J. II. 198; V. 50.

⁸ Xem J. II. 198; V. 40.

⁹ Xem Thag. v. 133; Tăng. 增 (T.02. 0125.18.7. 0591b04).

¹⁰ Xem Thag. v. 134.

¹¹ Tham chiếu: Pe. 1; Xuất diệu kinh “Ác hành phẩm” 出曜經惡行品 (T.04. 0212.29. 0741b24).

¹² Tham chiếu: Pháp tập yếu tụng kinh “Tội chướng phẩm” 法集要頌經罪障品 (T.04. 0213.28. 0792a17).

¹³ Tham chiếu: Xuất diệu kinh “Phóng dật phẩm” 出曜經放逸品 (T.04. 0212.5. 0641c17).

¹⁴ Tham chiếu: Xuất diệu kinh “Giới phẩm” 出曜經戒品 (T.04. 0212.7. 0654c18); Pháp tập yếu tụng kinh “Phóng dật phẩm” 法集要頌經放逸品 (T.04. 0213.4. 0779a01).