Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tăng Chi Bộ/ CHƯƠNG X MƯỜI PHÁP (DASAKANIPĀTA)/ IX. PHẨM TRƯỞNG LÃO (THERAVAGGA)

III. KINH PUṆṆIYA (Puṇṇiyasutta)¹⁰⁵ (A. V. 154)

83. Rồi Tôn giả Puṇṇiya¹⁰⁶ đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tôn giả Puṇṇiya bạch Thế Tôn:

– Bạch Thế Tôn, do nhân gì, do duyên gì, có khi Như Lai thuyết pháp, có khi Như Lai không thuyết pháp?

– Này Puṇṇiya, Tỷ-kheo có lòng tin, không đi đến yết kiến, Như Lai không có thuyết pháp. Khi nào, này Puṇṇiya, Tỷ-kheo có lòng tin, đi đến yết kiến, như vậy, Như Lai có thuyết pháp.

Và này Puṇṇiya, Tỷ-kheo có lòng tin, có đi đến yết kiến nhưng không có cung kính...

… có cung kính nhưng không hỏi...

… có hỏi nhưng không có lóng tai nghe pháp...

… có lóng tai nghe pháp nhưng sau khi nghe không thọ trì pháp...

… sau khi nghe có thọ trì pháp nhưng không suy nghĩ đến ý nghĩa các pháp đã được thọ trì...

… có suy nghĩ đến ý nghĩa các pháp đã được thọ trì nhưng không biết ý nghĩa, không biết pháp, không thực hành đúng pháp...

… sau khi biết ý nghĩa, sau khi biết pháp, có thực hành đúng pháp và tùy pháp nhưng không khéo nói, không khéo phát ngôn, không thành tựu các lời tao nhã, không nói lên ý nghĩa phân biệt rõ ràng…

… khéo nói, khéo phát ngôn, thành tựu các lời tao nhã, nói lên ý nghĩa phân biệt rõ ràng nhưng không có thuyết trình, không có khích lệ, không có làm cho phấn chấn, không có làm cho hoan hỷ các vị đồng Phạm hạnh, cho đến như vậy, Như Lai không thuyết pháp.

Và này Puṇṇiya, Tỷ-kheo có lòng tin; có đi đến yết kiến; có cung kính; có hỏi; có lóng tai nghe pháp; sau khi nghe, có thọ trì pháp; có suy nghĩ đến ý nghĩa các pháp đã được thọ trì; sau khi biết ý nghĩa, sau khi biết pháp, có thực hành đúng pháp và tùy pháp; khéo nói, khéo phát ngôn, thành tựu các lời nói tao nhã, nói lên ý nghĩa phân biệt rõ ràng; có thuyết trình, có khích lệ, có làm cho phấn chấn, có làm cho hoan hỷ các vị đồng Phạm hạnh, cho đến như vậy, Như Lai có thuyết pháp.

Thành tựu mười pháp này, này Puṇṇiya, Như Lai thế nào cũng thuyết pháp.

Tham khảo:

¹⁰⁵ Tham chiếu: Tạp. 雜 (T.02. 0099.966. 0248a15).

¹⁰⁶ Câu hỏi tương tự cũng được nhắc đến trong A. IV. 337.