Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tăng Chi Bộ/ CHƯƠNG IX CHÍN PHÁP (NAVAKANIPĀTA)/ IV. PHẨM LỚN (MAHĀVAGGA)

II. KINH THỨ ĐỆ TRÚ THIỀN CHỨNG (Anupubbavihārasamāpattisutta) (A. IV. 410)

33. Này các Tỷ-kheo, Ta sẽ thuyết về chín thứ đệ trú thiền chứng này. Hãy lắng nghe... Này các Tỷ-kheo, thế nào là chín thứ đệ trú thiền chứng?

Chỗ nào các dục đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt các dục, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia⁵⁴ với thiền chi ấy.”⁵⁵

Chỗ nào các dục được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt các dục, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly các dục... chứng và trú Thiền thứ nhất. Tại đây, các dục được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt, đoạn diệt các dục, sống an trú.” Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào các tầm và tứ được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt tầm và tứ, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào các tầm và tứ được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt tầm và tứ, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ... chứng và trú Thiền thứ hai. Tại đây, các tầm và tứ được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt, đoạn diệt tầm và tứ, sống an trú.” Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào hỷ được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt hỷ, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào hỷ được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt hỷ, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly hỷ trú xả, chứng và trú Thiền thứ ba. Tại đây, hỷ được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt, đoạn diệt hỷ, sống an trú.” Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào xả lạc được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt xả lạc, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn, các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào xả lạc được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt xả lạc, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo xả lạc xả khổ... chứng và trú Thiền thứ tư. Tại đây, xả lạc được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt, đoạn diệt xả lạc, sống an trú.” Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào sắc tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt sắc tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào sắc tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt sắc tưởng, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý các sai biệt tưởng, biết rằng: ‘Hư không là vô biên’, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ.” Ở đây, các sắc tưởng được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt, đoạn diệt các sắc tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo sau khi vượt qua Không vô biên xứ tưởng một cách hoàn toàn, biết rằng: ‘Thức là vô biên’, chứng và trú Thức vô biên xứ.” Tại đây, Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, các vị ấy, sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Thức vô biên xứ tưởng một cách hoàn toàn, biết rằng: ‘Không có vật gì’, chứng và trú Vô sở hữu xứ.” Tại đây, Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, các vị ấy, sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ.” Tại đây, Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt, các vị ấy, sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Chỗ nào Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với thiền chi ấy.” Chỗ nào Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú? “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng một cách hoàn toàn... chứng và trú Diệt thọ tưởng định.” Tại đây, Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt, các vị ấy, sau khi đoạn diệt, đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá, sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!” Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói: “Lành thay!”, sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Này các Tỷ-kheo, đây là chín thứ đệ trú thiền chứng.

Tham khảo

54 Pāraṅgatā. AA. IV. 193: Pāraṃgatāti kāme pāraṃ gatā (“Đã vượt qua” nghĩa là đã đoạn trừ dục).

55 Tadaṅgenā. AA. IV. 193: Tadaṅgenāti tena jhānaṅgena (“Bằng chi phần ấy” nghĩa là bằng thiền chi ấy).