Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tăng Chi Bộ/ CHƯƠNG VII BẢY PHÁP (SATTAKANIPĀTA)/ VI. PHẨM KHÔNG TUYÊN BỐ (ABYĀKATAVAGGA)

X. KINH CÁC NGƯỜI VỢ (Bhariyāsutta)¹¹⁹ (A. IV. 91)

63. Rồi Thế Tôn vào buổi sáng, đắp y, cầm y bát, đi đến trú xứ của gia chủ Anāthapiṇḍika; sau khi đến, ngồi xuống trên chỗ đã soạn sẵn. Lúc bấy giờ, trong trú xứ của gia chủ Anāthapiṇḍika có nhiều người nói cao tiếng, nói lớn tiếng. Rồi gia chủ Anāthapiṇḍika đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi một bên. Thế Tôn nói với gia chủ Anāthapiṇḍika đang ngồi một bên:

– Này gia chủ, vì sao trong nhà của ông lại có nhiều người nói cao tiếng, nói

lớn tiếng như những người đánh cá đang giành giựt cá?¹²⁰

– Bạch Thế Tôn, có nàng dâu Sujātā¹²¹ giàu có, đến đây từ một gia đình giàu có. Nàng không vâng lời mẹ chồng, không vâng lời cha chồng, không vâng lời chồng; cũng không cung kính, không tôn trọng, không lễ bái, không cúng dường Thế Tôn.

Rồi Thế Tôn cho gọi nàng dâu Sujātā:

– Hãy đến đây, Sujātā!

– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Nàng dâu Sujātā vâng đáp Thế Tôn, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn, rồi ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với nàng dâu Sujātā đang ngồi một bên:

– Này Sujātā, có bảy loại vợ này cho người đàn ông. Thế nào là bảy? Vợ như người sát nhân (vadhakasamā), vợ như người ăn trộm (corīsamā), vợ như người chủ nhân (ayyasamā), vợ như người mẹ (mātāsamā), vợ như người chị (bhaginīsamā), vợ như người bạn (sakhīsamā), vợ như người nữ tỳ (dāsīsamā).¹²² Này Sujātā, có bảy loại vợ này cho người đàn ông. Và con thuộc loại vợ nào?

– Bạch Thế Tôn, lời dạy tóm tắt này của Thế Tôn, con không hiểu rõ ý nghĩa một cách rộng rãi. Lành thay! Bạch Thế Tôn, nếu Thế Tôn thuyết pháp cho con để con có thể hiểu ý nghĩa một cách rộng rãi lời dạy tóm tắt này của Thế Tôn.

– Vậy này Sujātā, hãy nghe và suy nghiệm kỹ, Ta sẽ nói.

– Thưa vâng, bạch Thế Tôn. Sujātā vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau:

Ai tâm bị uế nhiễm,
Không từ mẫn thương người,
Thích thú những người khác,
Khinh rẻ người chồng mình,
Bị mua chuộc bằng tiền,
Hăng say giết hại người,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ sát nhân.
Còn hạng nữ nhân nào,
Tiêu xài tài sản chồng,
Do công nghiệp đem lại,
Hay thương nghiệp, nông nghiệp,
Do vậy, nếu muốn trộm,
Dầu có ít đi nữa,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ ăn trộm.
Không ưa thích làm việc,
Biếng nhác nhưng ăn nhiều,
Ác khẩu và bạo ác,
Phát ngôn lời khó chịu,
Mọi cố gắng của chồng,
Đàn áp và chỉ huy,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ chủ nhân.
Ai luôn luôn từ mẫn,
Có lòng thương xót người,
Săn sóc giúp đỡ chồng,
Như mẹ chăm sóc con,
Tài sản chồng cất chứa,
Biết hộ trì gìn giữ,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ như mẹ.
Ai như người em gái,
Đối xử với anh lớn,
Biết cung kính tôn trọng,
Đối với người chồng mình,
Với tâm biết tàm quý,
Tùy thuận phục vụ chồng,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ như em.
Ai ở đời thấy chồng,
Tâm hoan hỷ vui vẻ,
Như người bạn tốt lành,
Đã lâu từ xa về,
Sanh gia đình hiền đức,
Giữ giới, dạ trung thành,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ như bạn.
Không tức giận, an tịnh,
Không sợ hình phạt, trượng,
Tâm tư không hiềm hận,
Nhẫn nhục đối với chồng,
Không phẫn nộ, tức giận,
Tùy thuận lời chồng dạy,
Hạng người vợ như vậy,
Được gọi vợ nữ tỳ.
Ở đời các hạng vợ,
Được gọi vợ sát nhân,
Kể cả vợ ăn trộm,
Và cả vợ chủ nhân,
Vợ ấy không giữ giới,

Ác khẩu và vô lễ,
Khi thân hoại mệnh chung,
Bị sanh vào địa ngục.
Ở đời các hạng vợ,
Mẹ, em gái và bạn,
Và người vợ được gọi,
Là vợ như nữ tỳ,
An trú trên giới đức,
Khéo phòng hộ lâu ngày,
Khi thân hoại mệnh chung,
Được sanh lên thiện thú.

Này Sujātā, có bảy loại vợ này đối với người đàn ông. Con thuộc hạng người nào?

– Bạch Thế Tôn, bắt đầu từ hôm nay, Thế Tôn hãy xem con là người vợ đối với chồng như nữ tỳ.

Tham khảo:

¹¹⁹ Tham chiếu: Tăng. 增 (T.02. 0125.51.9. 0820c03); Tăng. 增 (T.02. 0125.20.11. 0601a10); Phật thuyết A-tốc-đạt kinh 佛說阿遬達經 (T.02. 0141. 0863a21); Phật thuyết Ngọc da nữ kinh 佛說玉耶女經 (T.02. 0142a. 0863c15); Ngọc da nữ kinh 玉耶女經 (T.02. 0142b. 0864c07); Ngọc da kinh 玉耶經 (T.02. 0143. 0865c20).

¹²⁰ Macchavilope. Ví dụ này được tìm thấy trong A. III. 31, 342; M. I. 457; Ud. 24.

¹²¹ Sujātā là em gái của Visākhā.

¹²² Xem A. V. 264; M. I. 286; Vin. III. 139.