Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tăng Chi Bộ/ CHƯƠNG IV BỐN PHÁP (CATUKKANIPĀTA)/ XX. PHẨM LỚN (MAHĀVAGGA) 

I. KINH NGHE VỚI TAI (Sotānugatasutta) (A. II. 185)

191. Này các Tỷ-kheo, các pháp do được nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, có bốn lợi ích được chờ đợi. Thế nào là bốn?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, được vị ấy nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập. Vị ấy khi mệnh chung bị thất niệm, được sanh cộng trú với một loại chư thiên. Tại đấy, các vị sống an lạc đọc các pháp cú cho vị ấy. Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Này các Tỷ-kheo, do được nghe các pháp bằng tai, do tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, đây là lợi ích thứ nhất được chờ đợi.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, được vị ấy nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập. Vị ấy, khi mệnh chung bị thất niệm, được sanh cộng trú với một loại chư thiên. Tại đấy, các vị sống an lạc không đọc các pháp cú cho vị ấy. Nhưng có Tỷ-kheo có thần thông, đã đạt được tâm tự tại,²⁴⁵ thuyết pháp cho hội chúng chư thiên. Vị ấy suy nghĩ như sau: “Đây chính là Pháp, Luật mà trước đây ta đã sống Phạm hạnh.” Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Ví như, này các Tỷ-kheo, một người thiện xảo về tiếng trống. Người ấy trong khi đi giữa đường có thể nghe được tiếng trống. Người ấy không có nghi ngờ, không có do dự đó là tiếng trống hay không phải tiếng trống. Người ấy đi đến kết luận: “Đây là tiếng trống.” Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, vị ấy được nghe bằng tai... chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Này các Tỷ-kheo, do được nghe các pháp bằng tai, do tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, đây là lợi ích thứ hai được chờ đợi.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, được vị ấy nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập... Nhưng không có Tỷ-kheo có thần thông, đạt được tâm tự tại, thuyết pháp cho hội chúng chư thiên; và một thiên tử thuyết pháp cho hội chúng chư thiên. Vị ấy suy nghĩ như sau: “Đây chính là Pháp, Luật mà trước đây ta đã sống Phạm hạnh.” Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Ví như, này các Tỷ-kheo, một người thiện xảo về tiếng tù và. Người ấy trong khi đi giữa đường có thể nghe tiếng tù và. Người ấy không có nghi ngờ, không có do dự đó là tiếng tù và hay không phải tiếng tù và. Người ấy đi đến kết luận: “Đây là tiếng tù và.” Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy được vị ấy nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập... Nhưng không có Tỷ-kheo có thần thông, đạt được tâm tự tại, thuyết pháp cho hội chúng chư thiên; và một thiên tử thuyết pháp cho hội chúng chư thiên. Vị ấy suy nghĩ như sau: “Đây chính là Pháp, Luật mà trước đây ta đã sống Phạm hạnh.” Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Này các Tỷ-kheo, do được nghe các pháp bằng tai, do tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, đây là lợi ích thứ ba được chờ đợi.

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, được vị ấy nghe bằng tai, được đọc tụng bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập... Nhưng không có Tỷ-kheo có thần thông, đạt được tâm tự tại, thuyết pháp cho hội chúng chư thiên; và không có thiên tử thuyết pháp cho hội chúng chư thiên. Nhưng có thể có người được hóa sanh, nhắc nhở khiến cho nhớ lại sự hóa sanh: “Này bạn, bạn có nhớ không? Này bạn, bạn có nhớ không, tại chỗ ấy, chúng ta trước đã sống Phạm hạnh?” Vị ấy trả lời: “Này bạn, tôi nhớ! Này bạn, tôi nhớ!” Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Ví như, này các Tỷ-kheo, hai người bạn cùng chơi trò chơi đất bùn, hai người vào một thời nào, một chỗ nào được gặp nhau. Người bạn này có thể nói với người bạn kia: “Này bạn, bạn có nhớ cái này không? Này bạn, bạn có nhớ cái này không?” Người ấy có thể trả lời: “Này bạn, tôi có nhớ! Này bạn, tôi có nhớ!” Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo học thuộc lòng pháp như: Kinh, Ứng tụng, Ký thuyết, Kệ tụng, Cảm hứng ngữ, Như thị thuyết, Bổn sanh, Vị tằng hữu pháp, Phương quảng. Các pháp ấy, do được vị ấy nghe bằng tai, được tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập. Nhưng không có Tỷ-kheo có thần thông, đạt được tâm tự tại, thuyết pháp cho hội chúng chư thiên; và không có thiên tử thuyết pháp cho hội chúng chư thiên. Nhưng có thể có người được hóa sanh, nhắc nhở khiến cho nhớ lại sự hóa sanh: “Này bạn, bạn có nhớ không? Này bạn, bạn có nhớ không, tại chỗ ấy chúng ta trước đã sống Phạm hạnh?” Vị ấy trả lời: “Này bạn, tôi nhớ! Này bạn, tôi nhớ!” Này các Tỷ-kheo, chậm chạp niệm được khởi lên; rồi mau chóng, chúng sanh ấy đi đến thù thắng.

Này các Tỷ-kheo, do được nghe các pháp bằng tai, do tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, đây là lợi ích thứ tư được chờ đợi.

Này các Tỷ-kheo, do được nghe các pháp bằng tai, do tụng đọc bằng lời, do ý quán sát, do kiến khéo thể nhập, có bốn lợi ích này được chờ đợi.

Tham khảo

²⁴⁵ Cetovasippatto. Xem A. II. 35; GS. II. 43 (kinh 36 ở trước).