Phật giáo nguyên thủy/ Kinh tạng Pali/ Kinh Tăng Chi Bộ/ CHƯƠNG IV BỐN PHÁP (CATUKKANIPĀTA)/ XVII. PHẨM ĐẠO HÀNH (PAṬIPADĀVAGGA) 

IX. KINH VỚI MỘT VÀI NỖ LỰC (Sasaṅkhārasutta) (A. II. 155) 

169. Này các Tỷ-kheo, có bốn hạng người này có mặt hiện hữu ở đời. Thế nào là bốn? 

Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người ngay trong hiện tại, chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn.²⁰¹ Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người khi thân hoại mệnh chung, chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người ngay trong hiện tại, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có hạng người khi thân hoại mệnh chung, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn. 

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người ngay trong hiện tại, chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn? 

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo sống quán bất tịnh trên thân, với tưởng nhàm chán đối với các đồ ăn, với tưởng không hoan hỷ đối với tất cả thế giới, quán vô thường đối với tất cả hành; với tưởng chết, vị ấy khéo an trú nội tâm. Vị ấy sống y cứ trên năm Hữu học lực, tức là tín lực, tàm lực, quý lực, tấn lực, tuệ lực. Với vị ấy, năm căn này hiện ra rất dồi dào, tức là tín căn, tấn căn, niệm căn, định căn, tuệ căn. Vị ấy, do năm căn này dồi dào, ngay trong hiện tại, chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn. 

Như vậy, này các Tỷ-kheo, có hạng người ngay trong hiện tại chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn. 

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người sau khi thân hoại mệnh chung, chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn? 

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo sống quán bất tịnh trên thân... với tưởng chết, vị ấy khéo an trú nội tâm. Vị ấy sống y cứ trên năm Hữu học lực, tức là tín lực, tàm lực, quý lực, tấn lực, tuệ lực. Với vị ấy, năm căn này hiện ra rất mềm yếu, tức là tín căn, tấn căn, niệm căn, định căn, tuệ căn. Do năm căn này mềm yếu, khi thân hoại mệnh chung, vị ấy chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn. 

Như vậy, này các Tỷ-kheo, có hạng người sau khi thân hoại mệnh chung chứng được Hữu hành Bát-niết-bàn.

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người ngay trong hiện tại, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn? 

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ly dục, ly bất thiện pháp... chứng đạt và an trú Thiền thứ tư. Vị ấy sống y cứ trên năm Hữu học lực, tức là tín lực, tàm lực, quý lực, tấn lực, tuệ lực. Với vị ấy, năm căn này hiện ra rất dồi dào, tức là tín căn, tấn căn, niệm căn, định căn, tuệ căn. Do năm căn này dồi dào, vị ấy ngay trong hiện tại, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn. 

Như vậy, này các Tỷ-kheo, có hạng người ngay trong hiện tại, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn. 

Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hạng người khi thân hoại mệnh chung, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn? 

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ly dục, ly bất thiện pháp... chứng đạt và an trú Thiền thứ tư. Vị ấy sống y cứ trên năm Hữu học lực, tức là tín lực, tàm lực, quý lực, tấn lực, tuệ lực. Với vị ấy, năm căn này hiện ra rất mềm yếu, tức là tín căn, tấn căn, niệm căn, định căn, tuệ căn. Do năm căn này mềm yếu, vị ấy khi thân hoại mệnh chung, chứng được Vô hành Bát-niết-bàn. 

Như vậy, này các Tỷ-kheo, có hạng người khi thân hoại mệnh chung chứng được Vô hành Bát-niết-bàn 

Này các Tỷ-kheo, có bốn hạng người này có mặt hiện hữu ở đời.

Tham khảo

201 Xem DB. III. 227.