Tam tạng thánh điển PGVN 10 » Tạng Tam Tạng Thượng Toạn Bộ 10 »
PHÂN TÍCH GIỚI BỔN
(Suttavibhaṅga)
Tỳ-Khưu INDACANDA
1. Lúc bấy giờ, đức Phật Thế Tôn ngự tại thành Kosambī, tu viện Ghosita. Vào lúc bấy giờ, Đại đức Channa hành xử không đúng nguyên tắc. Các Tỳ-khưu đã nói như vầy:
– Này Đại đức Channa, chớ hành động như thế. Điều ấy không được phép.
Vị ấy hành động tỏ ra vẻ không tôn trọng. Các Tỳ-khưu ít ham muốn, ...(nt)... các vị ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: “Vì sao Đại đức Channa lại thể hiện sự không tôn trọng?” ...(nt).
– Này Channa, nghe nói ngươi thể hiện sự không tôn trọng, có đúng không vậy?
– Bạch Thế Tôn, đúng vậy.
Đức Phật Thế Tôn đã khiển trách rằng:
– ...(nt)... Này kẻ rồ dại, vì sao ngươi lại thể hiện sự không tôn trọng vậy? Này kẻ rồ dại, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ...(nt)... Và này các Tỳ-khưu, các ngươi nên phổ biến điều học này như vầy:
“Khi có sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya.”
2. Sự không tôn trọng nghĩa là có hai sự không tôn trọng: Sự không tôn trọng người và sự không tôn trọng Pháp.
Sự không tôn trọng người nghĩa là khi đang được vị đã tu lên bậc trên nói về điều đã được quy định, vị [nghĩ rằng]: “Vị này bị phạt án treo, hoặc bị xem thường, hoặc bị khiển trách, hoặc lời nói của vị này sẽ không được thực hiện”, rồi thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya.
Sự không tôn trọng pháp nghĩa là khi đang được vị đã tu lên bậc trên nói về điều đã được quy định, vị [nghĩ rằng]: “Làm thế nào để điều này có thể được hủy bỏ, hoặc được thủ tiêu, hoặc được biến mất?” hoặc là vị không có ý muốn học tập điều ấy, rồi thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya.
Vị đã tu lên bậc trên, nhận biết là đã tu lên bậc trên, vị thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya. Vị đã tu lên bậc trên, có sự hoài nghi, vị thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya. Vị đã tu lên bậc trên, [lầm] tưởng là chưa tu lên bậc trên, vị thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Pācittiya.
Khi đang được vị đã tu lên bậc trên nói về điều không được quy định, vị [nghĩ rằng]: “Thực hành điều này không đưa đến sự đoạn trừ, không đưa đến sự từ khước, không đưa đến sự hoan hỷ, không đưa đến sự giảm thiểu, không đưa đến sự ra sức nỗ lực”, rồi thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Dukkaṭa.
Khi đang được vị chưa tu lên bậc trên nói về điều đã được quy định hoặc không được quy định, vị [nghĩ rằng]: “Thực hành điều này không đưa đến sự đoạn trừ, không đưa đến sự từ khước, không đưa đến sự hoan hỷ, không đưa đến sự giảm thiểu, không đưa đến sự ra sức nỗ lực”, rồi thể hiện sự không tôn trọng thì phạm tội Dukkaṭa.
Người chưa tu lên bậc trên, [lầm] tưởng là đã tu lên bậc trên thì phạm tội Dukkaṭa. Người chưa tu lên bậc trên, có sự hoài nghi thì phạm tội Dukkaṭa. Người chưa tu lên bậc trên, nhận biết là chưa tu lên bậc trên thì phạm tội Dukkaṭa.
Vị nói rằng: “Sự học tập, sự giải thích của các vị thầy dạy học của chúng tôi là như vậy”, vị bị điên, vị vi phạm đầu tiên thì vô tội.
Điều học về sự không tôn trọng là thứ tư.
--oo0oo--