Tam tạng thánh điển PGVN 10 » Tạng Tam Tạng Thượng Toạn Bộ 10 »
PHÂN TÍCH GIỚI BỔN
(Suttavibhaṅga)
Tỳ-Khưu INDACANDA
1. Duyên khởi ở thành Sāvatthi.
Vào lúc bấy giờ, Tỳ-khưu-ni Thullanandā sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân rồi ngồi xuống và nằm xuống trên chỗ ngồi.[1] Mọi người trong khi khiêm tốn đối với Tỳ-khưu-ni Thullanandā nên không ngồi xuống cũng không nằm xuống. Dân chúng phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: “Tại sao Ni sư Thullanandā, sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân lại ngồi xuống và nằm xuống trên chỗ ngồi?”
2. Các Tỳ-khưu-ni đã nghe được những người ấy phàn nàn, phê phán, chê bai. Các Tỳ-khưu-ni nào ít ham muốn, ...(nt)... các vị Ni ấy phàn nàn, phê phán, chê bai rằng: “Vì sao Ni sư Thullanandā, sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân lại ngồi xuống và nằm xuống trên chỗ ngồi?” ...(nt).
– Này các Tỳ-khưu, nghe nói Tỳ-khưu-ni Thullanandā, sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân rồi ngồi xuống và nằm xuống trên chỗ ngồi, có đúng không vậy?
– Bạch Thế Tôn, đúng vậy.
Đức Phật Thế Tôn đã khiển trách rằng:
– ...(nt)... Này các Tỳ-khưu, vì sao Tỳ-khưu-ni Thullanandā, sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân lại ngồi xuống và nằm xuống trên chỗ ngồi vậy? Này các Tỳ-khưu, sự việc này không đem lại niềm tin cho những kẻ chưa có đức tin, ...(nt)... Và này các Tỳ-khưu, các Tỳ-khưu-ni hãy phổ biến điều học này như vầy:
“Vị Tỳ-khưu-ni nào, sau khi đi đến các gia đình, sau bữa ăn không hỏi ý các chủ nhân rồi ngồi xuống hoặc nằm xuống trên chỗ ngồi thì phạm tội Pācittiya.”
3. Vị Ni nào: Là bất cứ vị Ni nào ...(nt).
Tỳ-khưu-ni: ...(nt)... vị Ni này là “vị Tỳ-khưu-ni” được đề cập trong ý nghĩa này.
Sau bữa ăn nghĩa là khi đã quá giữa trưa cho đến khi mặt trời lặn.
Gia đình nghĩa là có bốn loại gia đình: Gia đình Sát-đế-lỵ, gia đình Bà-la-môn, gia đình thương buôn và gia đình hạng cùng đinh.
Sau khi đi đến: Sau khi đã đến nơi ấy.
Không hỏi ý các chủ nhân: Người nào là chủ nhân ở gia đình ấy thì không hỏi người ấy để cho phép.
Chỗ ngồi nghĩa là chỗ của tư thế kiết-già được đề cập đến.
Ngồi xuống: Vị Ni ngồi xuống trên chỗ ấy thì phạm tội Pācittiya.
Nằm xuống: Vị Ni nằm xuống trên chỗ ấy thì phạm tội Pācittiya.
Khi chưa hỏi ý, nhận biết là chưa hỏi ý, vị Ni ngồi xuống hoặc nằm xuống trên chỗ ngồi thì phạm tội Pācittiya. Khi chưa hỏi ý, có sự hoài nghi, vị Ni ngồi xuống hoặc nằm xuống trên chỗ ngồi thì phạm tội Pācittiya. Khi chưa hỏi ý, [lầm] tưởng là đã hỏi ý, vị Ni ngồi xuống hoặc nằm xuống trên chỗ ngồi thì phạm tội Pācittiya.
Không phải là chỗ của tư thế kiết-già thì phạm tội Dukkaṭa. Khi đã hỏi ý, [lầm] tưởng là chưa hỏi ý thì phạm tội Dukkaṭa. Khi đã hỏi ý, có sự hoài nghi thì phạm tội Dukkaṭa. Khi đã hỏi ý, nhận biết là đã hỏi ý thì vô tội.
Vị Ni có hỏi ý rồi ngồi xuống hoặc nằm xuống trên chỗ ngồi, ở chỗ được quy định thường xuyên, vị Ni bị bệnh, trong những lúc có sự cố, vị Ni bị điên, ...(nt)... vị Ni vi phạm đầu tiên thì vô tội.
Điều học thứ sáu.
--oo0oo--
[1] Tuy đây cũng là “āsanaṃ” nhưng lớn hơn vì có thể nằm xuống (ND).